6 Wybrane nowotwory
Wykonuje się zabiegi odtwórcze piersi z zastosowaniem ekspandera, endoprotez bądź własnych tkanek. Większość ośrodków zaleca odroczenie rekonstrukcji o 12—24 miesiące od operacji pierwotnej, aby umożliwić przeprowadzenie leczenia uzupełniającego i wykluczyć chore, u których dochodzi do szybkiej wznowy choroby.
Bmonitorowanie_
Badania kontrolne po leczeniu radykalnym:
1) pierwsze 2 lata od operacji - co 3-4 miesiące
2) 2-5 lat od operacji - co 6 miesięcy
3) 5-10 od operacji - co 12 miesięcy.
Wykonuje się:
1) badanie mammograficzne u chorych:
a) po mastektomii - raz w roku
b) po leczeniu oszczędzającym - po 6 miesiącach, a następnie co rok
2) badanie ginekologiczne i cytologiczne wymazów z szyjki macicy — co rok
3) inne — według indywidualnych wskazań.
Hsytuacje SZCZEGÓLNE_
1. Ciąża
Rak piersi u kobiet w ciąży jest często rozpoznawany w bardziej zaawansowanym stadium, co pogarsza wyniki leczenia. Nowotwór ten częściej ma bardziej agresywny fenotyp, zwykle niskozróżnicowany, bez receptorów estrogenowych i progesteronowych za to często z nadekspre-sją receptora HER-2. BCT można stosować w III trymestrze, a uzupełniającą radioterapię po urodzeniu dziecka. W pierwszych dwóch trymestrach leczeniem z wyboru jest radykalna mastektomia. Uzupełniającą chemioterapię, jeśli jest wskazana, można zastosować w II i III trymestrze; zazwyczaj obejmuje doksorubicynę i cyklofos-famid jako cytostatyki o małej teratogenności. Istnieją także dane dotyczące możliwości stosowania taksoidów i winorelbiny. Z uwagi na ryzyko powikłań hematologicznych w okresie okołoporodowym należy unikać stosowania chemioterapii po 35. tygodniu ciąży. W celu zapobiegania wymiotom związanym z chemioterapią i radioterapią można stosować ondansetron, deksametazon i lorazepam. Usunięcie ciąży nie poprawia rokowania.
Kobiety wyleczone z raka piersi współistniejącego z ciążą mogą rozważać kolejną ciążę nie wcześniej niż po 2-3 latach (ryzyko nawrotu), a te, u których stwierdzono przerzuty w węzłach chłonnych, powinny odczekać nawet do 5 lat (rozdz. X.E.6.7).
2. Rak piersi u mężczyzn
Stanowi 1% zachorowań na ten nowotwór i cechuje się bardziej agresywnym przebiegiem. Leczenie operacyjne polega na radykalnej zmodyfikowanej mastektomii. Leczenie systemowe prowadzi się według zasad opracowanych dla kobiet. W blisko 80% przypadków rak jest hormonozależ-ny. U chorych charakteryzujących się dużym ryzykiem nawrotu/rozBiewu można rozważyć pooperacyjną chemioterapię, chociaż nie wiadomo, czy ma przewagę nad hor-monoterapią. Skąpe są dane na temat stosowania trastu-zumabu u mężczyzn, aczkolwiek mechanizm działania leku u chorych z nadekspresją receptora HER-2 nie j&M związany z płcią. U mężczyzn z rakiem rozsianym stój je się podobne metody leczenia jak u kobiet.
3. Rak piersi potrójnie ujemny Badania genotypu doprowadziły do wyodrębnienia kiij podtypów raka piersi. Jednym z nich jest rak piersi „potyfl nie ujemny” (niewykazujący ekspresji zarówno recepfl rów estrogenowych i progesteronowych, jak i recept*rj HER-2), który ma odmienne cechy biologiczne i od/ .J cza się niekorzystnym przebiegiem klinicznym oraz zły tm rokowaniem. Rak „potrójnie ujemny” stanowi 10-2(fl wszystkich przypadków raka piersi. Zasady leczenia ofl racyjnego są takie same jak w innych typach raka pie« nie ma też odmiennych zaleceń co do leczenia uzupełnij jącego. W przypadku rozsiewu raka „potrójnie ujemnej podejmuje się próby stosowania inhibitorów angiogenęfl (bewacizumab) w skojarzeniu z chemioterapią.
HROKOWANIE _
Rokowanie zależy przede wszystkim od wczesnego wyk™ cia nowotworu, jego typu i stopnia zaawansowania. 85fl nawrotów występuje w ciągu pierwszych 5 lat po leczeń™ Odsetki 5-letnich przeżyć w zależności od stopnia zaawansowania: I — 95%, II — 50%, III — 25%, IV - <5%!
2. Rak gruczołu krokowego
łac. carcinoma prostatae ang. prostatę cancer
Rys historyczny
1858 - wyodrębnienie raka gruczołu krokowego jako jednostki chorobowi (Thompson)
1941 - wykazanie korzystnego wpływu kastracji i leczenia estrogenami (Huggins i Hodges)
1979 - wprowadzenie oznaczania stężenia PSA
H DEFINICJA__
Rak gruczołu krokowego (syn. rak stercza) to nowotwój złośliwy wywodzący się pierwotnie z obwodowej strąfl gruczołu krokowego.
^EPIDEMIOLOGIA__-M
Stanowi 5,4% wszystkich nowotworów złośliwych u tnęfl czyzn w Polsce. W 2006 r. współczynnik zachorowalną! ści rocznej wynosił 27/100000 (3. miejsce wśród zachofj wań na nowotwory złośliwe), a współczynnik umieraln<| ści 12,9/100000. Rozpoznawany jest głównie u mężczytd >50. rż. W Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonymi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u męiczyijj i stanowi 20% wszystkich nowotworów. Częstość wystf powania postaci utajonej (wykrywanej autopsyjnic) |H zbliżona na całym świecie.