DSC00849

299

299

życie

włas-

form odzwierciedla martwotą człowieka, którego dokonało się juz w biegunowo różnym pejzażu nej młodości.

III. DOLINA

Świat bohaterów Konwickiego ma kształt doliny. Wszystkie ich przeżycia umiejscowione są w tym samym krajobrazie „z rzeką na dnie, z linią toru kolejowego biegnącą środkiem, z dąbrową na drugim brzegu”*. Te trzy elementy scenerii są niezmienne i najważniejsze: las, rzeka, linia kolejowa z pociągiem. Ich udział w życiu bohaterów znacznie wykracza poza rolą tła, zapamiętanego z powodu dotkliwości przeżywa-• _nych dramatów. Stanowią fundamenty poznawanego kosmosu i z tego wzglądu funkcjonują jako sacrum w życiu ludzi także po opuszczeniu Doliny.

Akt przekształcenia sią zwykłej doliny, charakterystycznej konfiguracją terenu w Doliną, przestrzeń sa-kralizowaną przedstawia Dziura w niebie, sięgając do „czasu początków”, w którym nastąpiło ustanowienie 11 świata rzeczywistego i znaczącego dla wszystkich bo-

I    ! haterów późniejszych powieści. Dolina nie ma sielan-H i kowego charakteru Arkadii, w tym sensie odbiega, od

romantycznego wzorca „kraju dzieciństwa — gdzie człowiek po świede biega jak po łące”, ale też i nie łą-ka z kwieciem stanowi dominujący element tego pejzażu.

II    0 istocie Doliny, jej nieprzemijającej dla człowieka II wartości, zadecydowało poznanie, jakie tu miało

i ^mieisce. W tym krajobrazie dokonało sią pierwsze li yfaayie z prawami świata i pierwsze wynikłe z tego

■H ⁴ Tamże, s. 210.