PRAWO ADMINISTRACYJNE
dr Jarosław Dobkowski
WYKA
AD I; 07.10.2013
1. Prawo administracyjne powstało dla ochrony przed samą administracją.
2. Administracja   ministrare   zarządzać ,  kierować . Działalność, urzędy, organizacje. Dotyczy sektora
publicznego.
3. Państwo policyjne przekształciło się w państwo prawa. Był to czas rewolucji francuskiej.
4. XIX wiek  definicje quazi negatywne, gdzie kryterium stanowił monteskiuszowski trójpodział władzy.
5. Wiek XX  wiek rządów. Rola  nocnego stróża .
6. Lata 60. i 70. XX wieku  rozwój funkcji socjalnej.
7. Typową dla definicji podmiotowych jest definicja W. Dawidowicza (1987), według którego administracja to
system podmiotów utworzonych i wyposażonych w kompetencje do prowadzenia organizatorskiej i
kierowniczej działalności.
8. Cechy:
a. ZwiÄ…zanie prawne,
b. Charakter zarzÄ…dczy, kierowniczy,
c. Wykonywanie zadań publicznych,
9. Imperium  władztwo  funkcja władcza administracji.
10. Gestia  niewładcza funkcja administracji:
a. Piecza  opieka,
b. Dominium  zarzÄ…dzanie infrastrukturÄ…,
c. Fiskus  teoria państwa.
11. Administracja:
a. RzÄ…dowa,
b. SamorzÄ…dowa,
c. PozarzÄ…dowa.
12. Administracja:
a. Wewnętrzna (interna),
b. Zewnętrzna (eksterna).
WYKA
AD II; 21.10.2013
1. Prawo administracji  całokształt regulacji prawnej, dotyczącej administracji publicznej.
2. Prawo administracyjne  jedna z gałęzi systemu prawa.
3. Dwa rodzaje systemów prawa administracyjnego:
a. System kontynentalny  administracja ,,niewolnik  przepisów. Obowiązuje zasada pełnego
związania administracji z prawem. Ograniczona rola zwyczaju np.: publikacja przepisów
porządkowych w sposób zwyczajowo przyjęty w danej jednostce. Prawo pisane, z
ródła pisane.
b. System anglosaski.
4. Konteksty prawa administracyjnego:
a. Normatywny ( prawo wynika ze z
ródeł)  ogół norm, zbiór przepisów zawartych w aktach.
b. Prawo w działaniu (w sensie aplikacyjnym)  stosowanie prawa, kontrola nad jego
przestrzeganiem; zajmujÄ… siÄ™ tym organy administracyjne, sÄ…d.
c. Naukowy  prawo administracyjne oznacza odcinek wiedzy, fragment dziedziny naukowej w
obszarze nauki społecznej, dziedziny prawnej.
5. Definicje prawa administracyjnego:
a. Definicja metodologicznie poprawna: prawo administracyjne  gałąz
prawa, normy prawne nie
mieszczące się w innych gałęziach systemu prawa
b. Definicja prawa administracyjnego według Maurycego Jaroszyńskiego, Jerzego Langroda.
c. Wacław Dawidowicz  prawo administracyjne właściwe następuje po wydzieleniu z prawa
konstytucyjnego norm administracyjnych.
6. Podział prawa administracyjnego:
a. Materialne i procesowe: ochrona jednostki, obywateli i sprawiedliwość proceduralna.
b. Ustrojowe: dobre zorganizowanie administracji, efektywność w działaniu.
7. Cechy prawa administracyjnego:
a. Gałąz
prawa o charakterze podstawowym.
b. Rozległość unormowań  nie jest skodyfikowane, nie można zawrzeć całości w kodeksie, część w
K.P.A., oprócz tego występują też ustawy wiodące.
c. Prawo pozytywne  nie jest oparte na zwyczaju.
d. Zawiera przepisy ius cogens.
e. Zakazy, nakazy, gwarancje i uprawnienia.
f. Prawo powszechne, obywatelskie, państwowe.
8. Zakres podmiotowy:
a. Osoby fizyczne  obywatele, cudzoziemcy.
b. Jednostki społeczne (bardzo szeroko zakres).
c. Organy, instytucje.
d. Grupy osób fizycznych, prawnych, grupy spontaniczne, np. zbiegowisko.
9. Zakres przedmiotowy.
10. Wewnętrzna systematyka prawa administracyjnego:
Najważniejsze jest prawo materialne, zaś prawo prcesowe oraz prawo ustrojowe pełnią wobec niego
charakter służebny.
11. Metody regulacji prawa administracyjnego  metoda władcza, swoista:
a. Stosunki sankcjonowane  możliwość narzucenia woli, kształtowania sytuacji prawnej,
oświadczenie organu ma charakter decydujący.
b. Dominująca nadrzędność organu nad jednostką administracyjną.
c. Domniemanie legalności działania  zasada trwałości decyzji (wzruszenie tylko w szczególnych
przypadkach).
d. Przywilej egzekucji  egzekucja organu i egzekucja sÄ…dowa.
e. SANKCJA EGZEKUCJI  nakaz, przymusowe przywrócenie stanu faktycznego charakter
restytucyjny.
f. SANKCJA KARY  zakaz, sens: spowodowanie dolegliwości:
·ð Kary porzÄ…dkowe, dyscyplinarne,
·ð Przymus policyjny,
·ð WÅ‚adztwo przyzakÅ‚adowe (rozstrzygniÄ™cia ustne).
g. Stosunki sankcjonujące  wdrożenie woli.
12. Prawo administracyjne a inne gałęzie prawa:
a. PRAWO KARNE:
różnice: podmioty i metody regulacji.
podobieństwa: przedmiot regulacji.
b. PRAWO WYKROCZEC
:
sankcja, gwarancja ukarania za niedopełnianie obowiązków administracyjnych.
c. PRAWO CYWILNE:
różnice: przedmiot regulacji  prawo administracyjne reguluje stosunki osobiste, zaś prawo
cywilne reguluje stosunki majątkowe; prawo cywilne  dychotomiczny podział na publiczne i
prywatne.
d. PRAWO KONSTYTUCYJNE:
różnice: prawo administracyjne  gałąz
podstawowa, prawo konstytucyjne  gałąz
kompleksowa;
normy prawa konstytucyjnego są bardziej ogólne, normy prawa administracyjnego, bardziej
szczegółowe.
e. PRAWO PRACY I PRAWO URZ
DNICZE.
f. PRAWO MI
DZYNARODOWE:
prawo administracyjne międzynarodowe
13. Prawo administracyjne jako dyscyplina naukowa dzieli się na część ogólną i część szczegółową.
WYKA
AD III; 04.11.2013
y
RÓDA
A PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
1. Mimo, że obowiązuje zasada administrowania przez prawo, to jednak nie da wyprowadzić się zasady
pełnego związania z administracją.
2. Pojawia się wymóg podstawy prawnej.
3. W zależności od płaszczyzny działania pojawia się tytuł szczegółowy lub ogólniejszy. Muszą one wynikać z
określonych aktów normatywnych.
4. Normy prawne mogą wynikać z precedensu, prawa zwyczajowego, prawa stanowionego.
5. Prawo administracyjne jest głównie prawem pozytywnym (pisanym).
6. Od z
ródeł prawa należy odróżnić z
ródła poznania prawa:
a. Dzienniki Ustaw,
b. Monitor Polski,
c. Dzienniki Urzędowe.
7. y
ródła prawa w sensie formalnym:
a. KONSTYTUCJA:
·ð Jako ustawa zasadnicza o szczególnym trybie uchwalania.
·ð Jest to także pewna obligatoryjna treść.
·ð Hierarchiczny ukÅ‚ad z
ródeł prawa.
·ð PosÅ‚użenie siÄ™ katalogiem.
b. USTAWA:
·ð Idzie zaraz po Konstytucji, chyba że jest ratyfikowana umowa miÄ™dzynarodowa, która w
razie kolizji ma pierwszeństwo.
·ð Zasada nadrzÄ™dnoÅ›ci ustaw.
·ð Zasada ustawowego zwiÄ…zania.
·ð ObowiÄ…zki prawne, ograniczenia praw i wolnoÅ›ci.
c. ROZPORZ
DZENIA:
·ð Rada Ministrów może uchylić rozporzÄ…dzenie ministra.
·ð TK sprawuje kontrolÄ™.
d. UMOWY MI
DZYNARODOWE.
e. AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO:
·ð Rada Gminy / ZarzÄ…d Gminy.
·ð Rada Powiatu / ZarzÄ…d Powiatu.
·ð Wojewoda / Sejmik Województwa.
Art. 94.  Organy samorzÄ…du terytorialnego oraz terenowe organy administracji rzÄ…dowej,
na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa
miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania
aktów prawa miejscowego określa ustawa.
8. Stary podział prawa:
a. Ustawowe  te akty normatywne, które pochodzą od organów władzy ustawodawczej (wyjątkowo
wykonawczej).
b. Pozaustawowe.
c. Podustawowe.
d. Ponadustawowe  z
ródła prawa w sensie materialnym. Czynniki, które kształtują treść prawa.
WYKA
AD IV; 18.11.2013
1. y
ródła prawa wewnętrznego:
a. Uchwały:
·ð Jest to forma pracy organu kolegialnego.
·ð Zasada konsensusu  uzgodnienie stanowisk.
·ð Nie zawsze zawiera przepisy prawa (nie ma charakteru normatywnego).
·ð UchwaÅ‚y RM:
Øð UchwaÅ‚y nienormatywne, również w sprawach indywidualnych.
Øð UchwaÅ‚y normatywne wydawane na podstawie upoważnieÅ„: szczególnych
(rozporządzenia) i generalnych (akty kierownictwa wewnętrznego).
b. ZarzÄ…dzenia:
·ð Nazwa wieloznaczna:
Øð Akty kierownictwa wewnÄ™trznego,
Øð Akty prawa powszechnie obowiÄ…zujÄ…cego,
Øð Akty procesowe (egzekucja).
·ð Charakter normatywny  upoważnienia szczegółowe i generalne. PodlegajÄ… one
publikacji.
·ð Wydawane przez organ monokratyczny lub organy administracji samorzÄ…dowej (np.:
starosta).
·ð Czy jest możliwe, by zarzÄ…dzenie rodziÅ‚o okreÅ›lone uprawnienia dla obywatela? TAK 
np.: zaniechanie poboru jakiegoÅ› podatku.
·ð # Decyzje  majÄ… charakter wewnÄ™trzny. MogÄ… je wydawać upoważnieni pracownicy,
zastępcy organów.
·ð Prawo powielaczowe  termin ten odnosi siÄ™ do aktów wydawanych z reguÅ‚y przez
naczelne organy administracji państwowej w formie okólników, wytycznych, instrukcji
itp. Są przesyłane bezpośrednio organom i urzędom danego resortu, nie publikowane.
 Prawo to w świetle postanowień konstytucyjnych w ogóle nie jest prawem!
2. Swoiste z
ródła prawa:
a. Akty planowania,
b. Akty techniczne,
c. Akty zakładowe.
3. Niezorganizowane z
ródła prawa:
a. Ogólne zasady prawa,
b. Preambuła,
c. Zwyczaj,
d. Doktryna,
e. Prawo sędziowskie (orzecznictwo),
f. Normy pozaprawne.
4. Czy dopuszczalna jest analogia? TAK  jeśli chodzi o przysporzenie uprawnień.
5. Cechy z
ródeł:
a. Wielość i różnorodność składników gatunkowych,
b. Brak terminów narodowych.
6. Teoria organów administracyjnych:
a. Organy państwowe,
b. Organy rzÄ…dowe,
c. Organy samorzÄ…dowe.
WYKA
AD V; 02.12.2013
1. Koncepcja personalizacji administracji  działa przez organ.
2. ORGAN:
a. Organ osoby prawa publicznego,
b. Kierownik organu administracyjnego.
3. Organ w znaczeniu ustrojowym: ten, kto posiada ustawowÄ… kompetencjÄ™ Ä…ð pochodna = urzÄ™dnik.
4. ORGANY:
a. Naczelne,
b. Pozostałe.
5. ORGANY:
a. Centralne,
b. Terenowe.
6. ORGANY:
a. Podział ogólne,
b. Podział specjalny.
7. Wszystkie organy naczelne sÄ… organami centralnymi; lecz nie wszystkie organy centralne sÄ… naczelnymi.
8. ORGANIZACJA STRUKTURALNA:
a. Monokratyczne,
b. Kolegialne.
9. ADMINISTRACJA:
a. Biurokratyczna (zawodowa),
b. Obywatelska (społeczna).
10. KOMPETENCJA:
a. DecydujÄ…ce,
b. Pomocnicze.
11. ORGANY:
a. WÅ‚adzy generalnej,
b. Władzy szczególnej.
12. Zasady:
a. Pomocniczości pionowej i poziomej,
b. Kompetencyjności,
c. Koncentracji i dekoncentracji.
WYKA
AD VI; 17.12.2013
1. Zasada specjalizacji.
2. Zasada zespolenia: organy zespolone podlegają układowi terytorialnemu, z jednej strony
podporządkowane są wojewodzie lub staroście, z drugiej kierownictwu.
3. Ogólne wspomnienie o koncentracji, dekoncentracji, centralizacji, decentralizacji.
4. Zależność służbowa: kierownictwo w administracji rządowej
5. Kierownictwo: wszystkie środki oddziaływania, których prawo nie zabrania. Ma charakter blankietowy.
6. Åšrodki kierownictwa:
a. możliwość stanowienia przepisów wewnętrznych,
b. wytyczne, instrukcje, okólniki  generalne akty administracyjne,
c. polecenia służbowe (co do zasady w formie ustnej, w formie pisemnej  dekretacja).
7. Nadzór:
a. ma miejsce w przypadku decentralizacji w administracji rzÄ…dowej,
b. tworzą go kontrola + środki nadzoru.
8. Zastosowanie środków nadzoru:
a. przeciwko organom ,,ad personam  np. rozwiÄ…zanie organu,
b. przeciwko działaniu, czynnościom organu, np. stwierdzenie niezgodności z prawem, nieważności
decyzji.
9. Środki nadzoru są więc represyjne i prewencyjne (mają charakter odstraszający)
Koordynacja:
Więz
koordynacji ma zakres funkcjonalny. Celem jest ujednolicenie, zharmonizowanie działań podmiotów
koordynowanych.
A ( podmiot koordynacji)
B C
10. Åšrodki koordynacji:
a. wydawanie koordynatów,
b. co do celu, co do kierunku ( zebrania koordynacyjne),
c. klany, programy, strategie.
11. Kontrola:
Nie można kontrolować celowości. Wskazanie środków do realizacji określonego celu jest niemożliwe, bo
wtedy traktowane to jest jak polecenie.
Przykład: protokół kontroli Policji
12. Współdziałanie: dowolna współpraca.
13. Budowa administracji rzÄ…dowej:
a. model egzekutywy monistycznej, np. USA
b. model egzekutywy dualistycznej
Kompetencja Rady Ministrów: inkluzyjna
Kompetencja Prezydenta: ekskluzywna
14. Rada Ministrów:
a. Funkcja administracyjna  naczelny organ administracji rzÄ…dowej.
b. Funkcja polityczna  w sprawach polityki państwa organ władzy wykonawczej.
Administracja rządowa w ujęciu przedmiotowym: szerzej od organizacji rządowej, zadania publiczne o
charakterze państwowym.
Administracja rządowa w ujęciu podmiotowym: organ administracji rządowej, zadania w zakresie
administracji rządowej  wydawanie rozporządzeń, akty rządzenia.
Przedstawicielstwo rzÄ…du w terenie  wojewoda.
15. Prezes Rady Ministrów:
Po pierwsze szef rzÄ…du, po drugie naczelny organ administracji rzÄ…dowej.
W sferze polityki Premier posiada uprawnienia do kierowania Radą Ministrów.
W sferze administracji posiada funkcje nadzorcze i sprawuje koordynacjÄ™.
16. Wicepremier  nie jest organem administracji!
17. Ministrowie:
a. resortowi,
b.  bez teki  podporządkowani decyzjom Premiera, traktowani są jako urzędnicy.