DSC02770

58

I. Wczesnoprzyrodniczy racjonalizm grecki

skończony, początek, Anaksymander, syn Praksiadesa z Mi-letu, następca i uczeń Talesa, twierdził, źe początkiem i elementem wszystkich .rzeczy istniejących jest bezkres, wprowadzając jako pierwszy tę nazwę na oznaczenie początku. Powiada, że początkiem nie jest ani woda, ani żaden inny z tzw. elementów, lecz jakaś inna bezkresna natura, z której powstają wszystkie niebiosa oraz zawarte w nich światy.

3. ANAKSYMENES Z MILETU

Anaksymenes z Miletu (ok. 585—528 p.n.e.), uważany za ucznia Anaksymandra, zajmował się głównie meteorologią. Łącząc założenia Talesa z koncepcją bezkresu Anaksymandra, wskazuje na powietrze jako praelement wszechrzeczy. Powietrze według niego jest również zasadą życia, duszą świata i każdej istoty żywej. (Fragmenty w Yorsokr.).

Tłum.: B. Kupis

f 1. (Vorsokr. B 2; Dox. 278) Aetius I 3, 4. Anaksymenes jMilezyjczyk, syn Eurystratosa, twierdził, że początkiem 'wszystkiego, co istnieje, jest powietrze: z niego bowiem /wszystko powstaje i na nie się znowu rozpada. Podobnie jak dusza (psyche) ■— powiada — która jest powietrzem, i trzyma nas w skupieniu, tak i cały świat również ota-|cza tchnienie i powietrze. Uważał za synonimy powietrze U tchnienie. Ale myli się i on [kiedy sądzi], że istoty żywe składają się ze zwykłego, jednorodnego powietrza i tchnienia. Nie można bowiem uważać jednej [tylko] materii za początek wszystkiego, co istnieje, lecz trzeba też przyjąć przyczynę jakościową.

2. (Vorsokr. A 5) Simpl. Phys. 24, 26 (Theophr. Phys. Opin. frgm. 2. Dox. 476). Anaksymenes twierdził, że leżąca u podstaw wszechrzeczy natura jest jedna i nieskończona, ale nie uważał jej, jak on [Anaksymander], za nieokreśloną, lecz za określoną i zwie ją powietrzem. Podlega ona zróżnicowaniu w zależności od rozrzedzenia czy zgęszcze-