DSC03349 (3)

Słowniczek

Wiele spośród świętych tekstów hinduizmu powstało w sanskrycie (niektóre z późniejszych zostały napisane po tamilsku, w języku hindi oraz w innych językach regionalnych), tak więc słowa wykorzystane w tej książce i wymienione poniżej to przede wszystkim terminy sanskryckie. W sanskrycie występują długie i krótkie samogłoski oraz liczne głoski retrofleksyjne (t, th, d, dh, r), artykułowane przez umieszczenie języka w przedniej części podniebienia. Przydechowe h po spółgłosce jest wymawiane. Czytelnik pragnący dowiedzieć się, jak wymawiać te dźwięki, powinien sięgnąć po samouczek Teach Yourself Sanskrit lub słownik sanskrycki. W polskim tłumaczeniu zastosowano spolszczoną transkrypcję wyrazów sanskryckich, która nie uwzględnia samogłosek długich i spółgłosek retrofleksyj-nych; poniżej - oprócz znaczenia najczęściej powtarzających się terminów - przedstawiono także ich naukową transliterację (w niektórych wypadkach zapis w transkrypcji spolszczonej i transliteracji naukowej jest identyczny).

W Indiach istnieją liczne języki regionalne i niektóre z terminów i nazw, którymi się posługiwałam, wyglądają odmiennie w każdym z nich. Różne imiona i terminy używane są też w odniesieniu do bóstw oraz praktyk rytualnych. Nadto, w niektórych językach północnoindyjskich'nie wymawia się końcowego a w wielu słowach (takich jak

Hinduizm 145

tHiarma i Ramajana): Pendźabczycy mówią więc „dharam”, _a Gudźaratczy^y „Ramajan”.

jćkoajta; advaita

aranjaki; dranyaka

aśrama; aśratna * atman; atman --awatara; avatara •

BhagavadgZt3ŃĘ bhakti; bhakti ' brahman'.; brahman bramini brdhmana

brahmanyi brdhmana

dality dalii'• darśanai darśana

Deioii dem dharmai dharma

Diwcdii Divdli Drawidzi

Durga$ Durgd dwajUA dvaita

GaneM; Ganeśa

doktryna niedwoistości; forma toedanty wywodząca się od Śankary

traktaty leśne; święte teksty wedyjskie poprzedzające upaniszady etap życia Jaźń lub dusza

inkamacja - zazwyczaj boga Wisznu „Pieśń Pana”; ważny święty tekst hinduizmu, część Mahabharaty pełne miłości oddanie ostateczna rzeczywistość członek warstwy, czyli wanty kapłanów

wedyjskie teksty opisujące składanie ofiar

główne określenie niedotykalnych widzenie bóstwa i bycie przez nie widzianym; perspektywa, system filozoficzny, światopogląd wielka Bogini

obowiązek, prawo, nauczanie, porządek, czasami religia święto świateł

nazwa przypisywana pierwotnym mieszkańcom Indii, w odróżnieniu od Arjów bogini zarazem łaskawa i wojownicza

doktryna dwoistości; forma wedanty wywodząca się od Madhwy usuwające przeszkody bóstwo o głowie słonia