142 WSTĘP DO TECHNIKI ANTENOWEJ
Rys. 7.8. Przybliżenie promieniami równoległymi dla źródła liniowego
Wykorzystując definicję iloczynu skalarnego możemy zapisać ten wzór następująco:
(7.57)
lub
(7.58)
R = r—f • r'
Zwróćmy uwagę, że gdy r' = z'ź (jak mamy w przypadku naszego źródła liniowego), wzór (7.58) upraszcza się do (7.49). Równanie (7.58) opisuje R w strefie promieniowania w celu użycia tego przybliżenia w wykładniku określającym fazę.
Definicja odległości, dla której zaczyna się strefa promieniowania, jest oparta na określeniu odległości r, dla której przestaje obowiązywać przybliżenie mówiące o równoległości promieni. Mówiąc dokładniej, odległość rff, w której zaczyna się strefa promieniowania, jest tą wartością r, dla której zmiana długości wynikająca z pominięcia trzeciego składnika rozwinięcia (7.47) wynosi jedną szesnastą długości fali. Odpowiada to błędowi fazy równemu 2nTk • A/16 =
= -£-rad | 22,5°.
o
Rys. 7.9. Przybliżenie promieniami równoległymi dla źródła o dowolnych rozmiarach
Jeśli D jest długością źródła liniowego, odległość rff jest znajdowana poprzez przyrównanie maksymalnej wartości trzeciego składnika rozwinięcia (7.47) (z' = D/2 i 0 = 90°) do 7J16:
(7.59)
(7.60)
(D/2)2 X 2rn Wrn
Rozwiązując to równanie dostajemy 2D2 '
W przypadku dowolnej anteny D jest jej największym rozmiarem liniowym (długość dipola, średnica anteny parabolicznej itp.). Możemy teraz określić warunki wyznaczające pole dalekie anteny:
(7.61) | |
r » D |
(7.62) |
r » X |
(7.63) |
Warunek (7.62) wynika z przybliżenia we wzorze (7.48) dla potrzeb określenia amplitudy pola. Warunek (7.63) wynika z kolei z warunku Pr = (2mIX)»1 wykorzystanego przy redukcji wzoru (7.53) do (7.54). Należy zauważyć, że strefa daleka zaczyna się w momencie, gdy spełnione są jednocześnie wszystkie trzy warunki. W zakresie fal UKF wystarcza zwykle warunek (7.61), dla fal o mniejszych częstotliwościach, gdy rozmiary anten są często małe w porównaniu z X, początek strefy wyznaczają dwa pozostałe warunki.
Warunki dla określenia granicy strefy pośredniej i indukcji wynikają z dokładniejszego przybliżenia r wzorem (7.47). Uwzględniamy teraz trzy pierwsze wyrazy rozwinięcia. Błąd będzie zatem brał się głównie z pominięcia czwartego wyrazu. Aby określić maksymalny błąd fazy, musimy najpierw wyznaczyć kąt 0, dla którego czwarty wyraz osiąga maksimum. W tym celu różniczkujemy go i przyrównujemy pochodną do zera:
d_
30
(z')3
= —j-sin0[—sin20+2cos20] = 0
(7.64)
Odrzucamy jako rozwiązanie 0 = 0, gdyż cały wyraz przybiera zerową wartość (najmniejszy błąd). Największy błąd występuje wtedy, gdy znika drugi składnik (7.64), czyli
[—sin20 + 2cos20]|e.0, = O=^0| = arctg(±-«/2):.,‘.. (7.65)
Jeśli przyjmiemy, że maksymalny błąd fazy nie może przekraczać rc/8, to odległość r, dla której to następuje, może być znaleziona z równania