102
Pochodne funkcji
Rozwiązania
Funkcja / ciągła w punkcie *0 ma w tym punkcie pochodną niewłaściwą, jeżeli i /(*)-/(»!- co albo Un.
r—M X—*0 *"*• X —*0
Analogicznie definujemy pochodne niewłaściwe jednostronne.
a) Mamy
f<0) ~ lim = Hm -—- = lim • Hm -77= = l -Qos 00.
# ' «-o x-0 *-0
= nm . i|m ‘
.0 x >-0 yx *—o vx*
Żalem funkcja / ma w punkcie x0 = 0 pochodną niewłaściwą 00.
b) Mamy
*»(*)-fl(0) , 1
o (0) — hm —t— = hm . = Hm ~tt=-* v ' *-0 x - 0 *-0 x - 0 x-0 ^Z
Granica U nie istnieje, bo
firn = —00, lim -r= = 00.
«-o- «-o* #x
Funkcja g nie ma zatem pochodnej niewłaściwej w punkcie xo, ale ma pochodne niewłaściwe jednostronne: pl (0) = -00, $♦(()) = 00.
c) Mamy
hm -r— |
-=-= lim |
TT X — — |
2 | ||
— lim ti |
/5?.fc « . |
1 1 |
u—0 V |
U •—0 |
lim
u—o u
Zatem funkcja h ma w punkcie — pochodną niewłaściwą -00.
• Przykład 4.10
Korzyiując z reguł różniczkowania obliczyć pochodne podanych fiinkcji: aJy = Intg|j b) y = aresin \/\-br, c) y »In(e* + VT+c*); d) y »x*; e) y = sin7f) y == (aretgar) ^aretg. Rozwiązanie
a) Niech |^ + kxdla każdego k € Z oraz niech tg;| > 0. Wtedy
■
1 1
3
l |
1 |
* |
_-x |
**3 |
3 |
103
b) Niech 1 - &x > O oraz niech — Sż < !• Wtedy
y]\ - ($1 -5x)
y = (arcsin v^l — 5x)' =
Vl — v^-5z
c) Niech x € R. Wtedy
tf = pn («* + &3pS - '. + }{T? ■ ^ + vrTp)'
c* + VI + e* \ M + ? )
ełt(2yTTe?4-l)
“ 2(e* + y/i +F) >/\+ «*'
d) Niech x > 0. Wtedy, korzystając ze wzoru /f = «*U/- otrzymamy
y' * (**)' = («“"*)' » eB,“' * (xlnx)' = X* (i • !*** + * *“)“ z* 0°* + !)•
e) Niech z 6 R. Wtedy
. . «2ł + l 2* +1 /2* + l\
"7“ FTT ^FTT'(fTIJ = 7ain«Hl±i ^21+1 2Vto2(3« + l)-(r-M)3«b3 3* +1 3= +1 “ (3* + i)* ”
2* +1 /2*+iV
-wsr”
0, Dla z fi 0 mamy
y' " [(arctgz) (arctgijj = (arctgx)'arctg j +arctgx(arctgij
X*
I) /(*) = e* gdzie x € R; li) /(x) - ctgx, gdzie 0 < x < *;