DSC08144 (2)

lis

2. PLATON

Platon raz swoje zgromadziwszy ucznie, Wybornie, sztucznie

Dowodził, jak to mędrzec panuje nad światy,

Sam dzielny, sam bogaty,

⁵ Jemu się ziemia sili, jemu wschodzą zorze,

Pieni się morze:

I powietrze, i gwiazdy, i słońce, i nieba Dają, co trzeba.

On lotem nieścignionym wybujałej myśli *•    Czy co działa, czy kreśli,

Zawiaduje żywiołmi, ziemią, oceanem,

Zwierząt, ludzi jest panem.

A pchła, co go w nos gryzła, nie zważając nic na to Rzekła: „To dla Platona; ale dla mnie jest Plato".

3. MYSZY

Każdy się swoim zatrudnia kłopotem:

Radziły myszy, co tu robić z kotem.

Mówiły jedne: „Darami go skusić!"

Mówiły drugie: „Lepiej go udusić!"

Wtem się odezwał szczur szczwany, bo stary:

„Próżne tu groźby, próżne i ofiary.

2.    PLATON. Platon (427—347 p. n. e.j, wielki starożytny filozof grecki, twórca systemu idealistycznego. W swym dziele pt. Państwo Platon rozwijał myśl, że rządy dobrze zorganizowanego państwa powinny spoczywać w ręku filozofów jako ludzi stojących na najwyższym szczeblu rozwoju umysłowego. Krasicki przedstawia tę myśl Platona w ostrym satyrycznym zniekształceniu. Platon występuje tu jako przedstawiciel oderwanej od praktyki życiowej, czysto speku-latywnej filozofii, której Krasicki się przeciwstawiał.

w. 2 sztucznie — kunsztownie, umiejętnie.

w. 5 silić się — wysilać się.

w. 10 króśJić — planować, pisać.    ^

3.    MYSZY. Bajka ta, być może, zawierała ostrzeżenie polityków polskich z okresu Sejmu Wielkiego przed zbyt krańcowymi aktami politycznymi.

I dary weźmie, i przysięgi złamie 1 Najlepiej cicho siedzieć sobie w jamie, A opatrzywszy zewsząd bez łoskotu Ani być z kotem, ani przeciw kotu".

4. NOGA I BUT

Wiedli raz wojnę srogą But z nogą.

Ten ją winowa),

Że się na niej psował;

6    Tamta, iż ją uciskał.

Wdał się w to szewc, co zyskał;

A w pokorze i trwodze Kłaniający się nodze,

Gromiąc buta rzekł groźno wstrząsając narzędzie;

¹⁰ „Szanuj nogę, choć cię drze — but bez niej nie będzie".

5. PASTERZ I OWCE

Owca na wilka Płakała dni kilka;

Młode jagnię Zagryzł w bagnie.

⁵    I pasterz, co go hodował,

Żałował;

Zgoła płakali oboje Jak swoje.

Widząc to koza rzekła do drugiej;

,,Patrz, co to człowiek; czyni usługi Zasila w życiu, żałuje w zgubie; Jakże go lubię!"

w. 9 opatrzyć — zabezpieczyć, i NOGA I BUT

w. 8 kłaniający się —- kłaniając się.