DSC08776 (6)

uzyskiwanie tzw. indeksów benchmarkingowych, będących uśrednionymi | branży (sektorze) miernikami ważniejszych procesów, co pozwala organizacji porównać z nimi mierniki własnych procesów i ocenić, czy jest się powyżej, czy poniżej średniej sektorowej (od organizacji pośredniczących, zbierających dane, uśredniających je i udostępniających zainteresowanym). Dla celów takiego pozycjonowania. organizacja powinna wykorzystywać wszelkie możliwe do zdo-I    bycia informacje z zewnętrz (przetargi, konferencje, targi, publikacje, stan pro

duktów na tynku i in.).

Do szczególnie użytecznych metod sprzyjających doskonaleniu jakości i zarządzania można zaliczyć następujące:

I. Metodę FMEA (analiza przyczyn i skutków wad) stosowaną do analizy projektów konstrukcyjnych i innych, procesów technologicznych, planów i harmonogramów działania, programów przedsięwzięć itp. Analizę przeprowadza się na wstępnie opracowanych projektach w celu wyjawienia niejasności, pomyłek, nieracjonalnych rozwiązań i innych mankamentów, które mogą powodować problemy i trudności na etapie realizacji projektu lub planu. W szczególności zwraca się uwagę na takie elementy, jak: prawdopodobieństwo wystąpienia błędu, łatwość lub trudność jego wy-ktycia oraz jego znaczenie dla klienta, co przedstawia się ilościowo w postaci tzw. liczby ryzyka, która jeśli okaże się większa od ustalonej w organizacji jako dopuszczalna, zmusza do wprowadzenia zmian w analizowanym projekcie, aby zmniejszyć liczbę ryzyka poniżej dopuszczalnej.

2. Praktyki 5S polegające na powszechnym uporządkowaniu organizacji i stałym utrzymywaniu takiego stanu. Poszczególne litery pochodzą od słów japońskich, których odpowiednikami są następujące polskie słowa kluczowe:

•    selekcja - podział posiadanych materiałów, sprzętu i oprzyrządowania | na potrzebne i niepotrzebne, których należy się pozbyć,

I systematyka - polegająca na takim usytuowaniu w przestrzeni elemen- i tów, aby były łatwo dostępne,

1 sprzątanie — utrzymywanie ładu i porządku na stanowiskach i obsza- [ rach działań,

+ schludność 8 przestrzeganie zasad higieny i czystości osobistej,

•    samokontrola i standaryzacja - wprowadzanie do praktyki funkcjono- ■ wania organizacji przestrzegania podanych praktyk.

3. Opanowanie i stałe stosowanie zasad prac zespołowych. Aby zespoły te były skuteczne, organizacja powinna:

| posiadać odpowiednio przeszkolonych liderów zespołów,

S umiejętnie dobierać skład osobowy zespołów pod względem kompetencji poszczególnych osób i ich cech charakterologicznych,

■ przeszkolić zespoły w zakresie odpowiednich metod i technik, którymi powinni się posługiwać,

•    stworzyć warunki do właściwego funkcjonowania tych zespołów (lokalowe, wyposażeniowe, czasowe itp.),

•    wdrożyć system motywujący zespoły do kreatywnych i skutecznych działań oraz wspomagający ich prace (konsultanci, eksperci, systemy informatyczne i in.).

4.    Opracowanie i wdrożenie systemu ewidencji kosztów jakości. Ogólnie szacuje się, że jeśli organizacja nie ma dobrego systemu zarządzania jakością, to koszty jakości mogą dochodzić do 18-20% kosztów sprzedaży, przy efektywnym zaś zarządzaniu jakością - ulegają obniżeniu do 2-4%. Zyski z tego obniżenia często znacznie przekraczają nakłady poniesione na wdrożenie systemu. Na łączne koszty jakości składają się następujące pozycje, które należy w odpowiedni sposób ewidencjonować, aby móc je stale nadzorować:

•    koszty zapobiegania powstawaniu wad (planowanie jakości, audity, przeglądy, szkolenia, stosowanie SPC i in.),

•    koszty badań i oceny (badania laboratoryjne, produkcyjne, końcowe, eksploatacyjne, ekspertyzy jakościowe, utrzymywanie i amortyzacja sprzętu i in.),

1 koszty wad wewnętrznych i zewnętrznych (braki, poprawki, reklamacje, przestoje, naprawy gwarancyjne i in.),

•    koszty przekroczenia wymagań powstające wówczas, gdy niepotrzebnie zawęży się tolerancje, zwiększa naddatki, mnoży dokumenty itp.,

•    koszty utraconych korzyści powstające na skutek przerw w produkcji, spadku sprzedaży z powodu niskiej jakości wyrobów, braku mocy przerobowych itp.

W rachunkach kosztów jakości przeważnie nie liczy się dwóch ostatnich pozycji (z powodu trudności i braku umiejętności), przybliżona zaś struktura pozostałych jest następująca: wady i braki 65-70%, badania i ocena 20-25%, zapobieganie 5-10%.

5.    Stworzenie systemu motywującego pracowników do stałych ulepszeń i systemu organizacyjnego wspierającego realizacje ich pomysłów, co jest nazywane „procesem ciągłego doskonalenia” (jap. Kazein lub CIP - con-tinous improvement process). Metodyka postępowania przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć ulepszających jest podobna do metod rozwiązywania problemów i składa się z następujących etapów, często realizowanych zespołowo:

•    wyjaśnienia celu usprawnienia (doskonalenia),

•    przeanalizowania aktualnej sytuacji i ograniczeń,

•    opracowania alternatywnych wariantów oryginalnych rozwiązań i wybrania najlepszego,

•    opracowania planu realizacji pomysłu,

I zrealizowania opracowanego planu,