DSCF0497 (2)

46

EMPATIA

zabójstw w społecznościach łowieckich jako na oczywistą wskazówkę, że dobrze jest cieszyć się popularnością wśród równych sobie.

Hogan uważa, że ogromny wpływ na współczesne koncepcje dotyczące osobowości ma nasze dziedzictwo ewolucyjne. Prawdą jest, że większość wymiarów cech uznawanych dzisiaj za najbardziej charakterystyczne (np. neu-rotyzm, ekstrawersja, tendencja do uzgadniania) odpowiada społecznemu konsensusowi dotyczącemu najistotniejszych parametrów społecznych. Ściślej mówiąc, z teorii socjoanalitycznej wynika, że cechy charakterystyczne, które są po części przyczyną zdobywania statusu i/lub popularności, takie jak zdolność przyjmowania ról, umożliwiają także postępy ewolucyjne. Teoria so-ęjoanalityczna, zgodna z podejściem uwzględniającym rolę inteligencji makia-welicznej, dowodzi, że naciski ewolucyjne prawdopodobnie przyczyniły się do rozwoju możliwości przyjmowania ról przydatnej w uzyskiwaniu statusu i popularności. A zatem z dwóch odrębnych teorii, jednej zajmującej się rozwojem inteligencji, a drugiej - raczej ogólnie pojętą teorią osobowości, wyprowadzono podobne konkluzje: naciski ewolucyjne najprawdopodobniej stały się przyczyną wytworzenia poznawczej zdolności do przyjmowania, dzięki zdolnościom wyobraźni, psychologicznego punktu widzenia innych.

Ocena argumentów ewolucyjnych

Na podstawie przeprowadzonej dyskusji można by sformułować, prima focie, argumenty popierające dwie główne idee niniejszego rozdziału: że naciski ewolucyjne doprowadziły do rozwoju:

1)    ludzkich zdolności do dzielenia uczuć,

2)    umiejętności przyjmowania cudzego punktu widzenia.

Pomimo wiarygodności dyskusji na temat ewolucji, istnieją jednak ograniczenia dotyczące możliwości zastosowania przytaczanych w niej argumentów socjobiologicznych, szczególnie w stosunku do ludzi. Przede wszystkim chodzi tu o dwa powiązane ze sobą problemy, które zazwyczaj przemawiają na niekorzyść takiego podejścia:

1)    prawie całkowite nieistnienie bezpośrednich dowodów potwierdzających te teorie,

2)    wynikające z zastosowanego podejścia zbytnie zaufanie do wiarygodnych, ale niesprawdzonych wyjaśnień dotyczących sposobów, w jakie oddziaływanie środowiska wpływa na zmiany zachowania (Gould, 1980).