DSCF4554

Nif* małpa p, i»d tf lewłiwe m IMptnłftiM w ViV|<’łłj' |iWt łKiIrtfli rttfijf k if*( tflf talewUji, jfl}( |J|4 IStftllWpl,'. I    i;, J,

jedną ideę. Nie ma tu niczego, co zwolniłoby slalom pP nagłówkach fGłcick 3009, || 9Ó-9Ó|.

Krzysztof Teodor *n»on)ttM wskazywał swego czasu na zalety zjawiska zwanego kultury masową (dzisiaj oczywiście powiadaje= libyśmy raczej o popkulturach TWierdzil on. że środki masowego przekazu staną .się czymś oa kształt ogromnej „maszynki do mięsa", w której mielić się będzie kulturę dla wielomilionowego spotu-cacdstwa. Powstania tym sposobem papka (atwo przyswajalna dla wszystkich, co w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku, w dobie znaczących zmian społecznych, masowej migracji ze wsi do miast, mogło się okazać bardzo cenne i zapobiegać niebezpiecznej anomii, niejako oswajając ludzi z lekkostrawną kulturą dla każdego, bez względu na pochodzenie społeczne (Toepliłz JOTO), /daniem Tocpiiiza zmianie to zostało nawet całkiem sprawnie spełnione, /a sprawą kultury masowej nieznani sobie (udzie zaczęli mieć wspólne tematy do rozmowy, rozprawiali o perypetiach bohaterów znanych z radia i telewizji, w skupieniu oglądali teatr sensacji, przez co prawdopodobieństwo czucia się kimś z zewnątrz zostało zmniejszone.

Po roku IPfiO zmuszenie widza do oglądania konkretnej sta? cjl stało się bardzo trudne, Nie powinno zatem dziwić. że walczą' ee o dominację kanały zaczęły się prześcigać w prezentowaniu oferty doskonale wpisującej się w ewolucyjne wymogi dobrej zabawy spuentowane w haślei „Kiss-kłis, bnng?bangf^ł' fzob. Pinker 2005}, Zdecydowana większość dzisiejszych form i gatunków telewizyjnych ściśle przestrzega tej reguły. Na zasadzie „klss^kjss, hnng-'bnng!^N opierają się wszelkie teleturnieje i znakomita większość Qe=

Mi nie ogół) telewizyjnych i filmowych fabuł,

Dochodzimy w tym miejscu do ważkiego zagadnienia związa? nego bezpośrednio z tematem społeczeństwa obywatelskiego, /a kontrprzyidad dla naszej biernej postawy obywatelskiej może służyć postawa obywatela zaoceanicznego. Społeczeństwo amerykańskie pod względem świadomości obywatelskiej jest, jak się wydaje, no wiele wyższym poziomie niż społeczeństwo polskie, Do się wska? znć pewne przyczyny tego statui, nie tylko odwołując się do hipotez

Mg

politologicznych, analizy ustroju demokratycznego, totalnego itd., ale również do analizy rozrywki i oferty telewizyjnej. Skoro bowiem nasze media są już wolne i oficjalnie niciipofitycznionc, skoro dziennikarze nie muszą obawiać się bezpieki j Internowania, skoro nasza telewizja ma szansę dorównać standardom zachodnim, to dlaczego w didszym ciągu środki masowego przekazu mają problemy z krze? wieuiem w polskim społeczeństwie postaw obywatelskich? I czy w ogóle starają sję takie wzorce zaszczepić? Hyc może telewizja na polskim gruncie przyczynia się raczej do wzmacniania społecznej inercji, bierności, apatii, braku zainteresowania sytuacją polityczną, do niewiary we własne możliwości?

Rozrywka, czy nawet szerzej, kultura amerykańska jest na wskroś przesiąknięta mitem „od zera do bohatera" Echa tego mitu możemy odnaleźć w bardzo wielu scenariuszach, począwszy od Supermana na sympatycznym idiocie Pprreście Gumpie skończywszy. Motyw człowieka, który dzięki swym umiejętnościom, determinacji, pragnieniom, silnej woli, przestaje być zwykłym zjadaczem chicha I zaczyna być kowalem swojego losu ta nierzadko losu innych ludzi) przewija się w amerykańskiej kulturze niezwykle często. Popularne są motywy pozornych straceńców, którzy do samego końca walczą o swoje i odnoszą sukces (Filadelfia, SkandałMa Lany Flint), sub-erbohaterów na co dzień przebranych za przeciętniaków {Superman, Spider-Man, Manka), czy przedsiębiorczych indywidualistów osiągających życiowy ee! lub ośmielających się porywać z motyką na słońce {Kuci Leonarda da Vinci, Prison break, Dzień Niepodległości, Brawheart, Patriota, Bascjuiat, Boogie Nights, Matriz, czy nawet Ojciec chrzestny). Mit „od pucybuta do milionera" jest szczególnie popularny w filmach o tematyce gangsterskiej. Zarówno w Chłopcach z ferajny, Kasynie, Ojcu chrzestnym i Człowieku z blizna pojawiają się wśród głównych bohaterów postaci pochodzące z nizin, które tylko dzięki samozaparciu wspinają się na szczyty przestępczego podziemia,

Amerykańskie kino podobne tematy szczególnie ceni, a ich bo-hnierów hołubi, Historie, w których człowiek niedoceniany przez

Mii