DSCN0603

Kiaj numeraloj formigas kun la helpo de finajo -o?

—    Kun la helpo de finajo -o formigas la substantivaj numeraloj Kiaj numeraloj formigas helpe de finajo -e?

—    Helpe de finajo -e formigas la adverbaj numeraloj.

Kiun sufikson akceptas la disdividaj numeraloj ?

—    La disdividaj numeraloj akceptas ne sufikson, sed prepo^. I cion po.

Ću la frakciaj numeraloj ricevas ankau prepozicion?

—    Ne, la frakciaj numeraloj ne ricevas prepozicion, sed iii ricevaj la sufikson -on.

DEMANDOJ

1.    Kion formas 12 monatoj?

2.    Kiom estas kvin kaj (pli) dek ses?

3.    Kiom estas 45 malpli 15?

4.    Je kioma horo vi enlitigas?

5.    Kiom da horoj havas unu tągo?

6.    El kio konsistas jaro?

7.    Cu lerneja jaro havas tri semestrojn ?

8.    Kiom da monatoj dauras longaj ferioj ?

9.    Kioma tago estos postmorgau?

10. Kiaj numeraloj ricevas la sufikson ,,-on“ ?

D. POR ESPERANTIGO

Czy wiecie, ile sekund jest w jednej godzinie ? Wiemy — w jednej godzinie jest 3600 sekund. Książka, którą kupiłem niedawno w księ* t garni, ma 455 stronic; zapłaciłem za nią 18 złotych. Ile lat ma twoja najmłodsza siostra? Ona ma już 16 lat i chodzi do liceum handlo*| wego. O której godzinie idziecie do łóżka (1 wyraz)? Kładziemy -się do łóżka zwyczajnie o godzinie 22, ponieważ musimy wstawać wcześnie rano.

Rok 1960 był rokiem przestępnym, podobnie jak rok 1956, tj. dp¹ 366 dni. Ile tygodni jest w całym roku? W całym roku są 52 tył godnie. W ostatnią niedzielę nie było już tak zimno i dużo lu^ spacerowało po (tra) ulicach naszego miasta, ponieważ była dosyć_; ładna pogoda.

Nie chcę siedzieć na tej ławce, ponieważ jej nogi nie są silne. Mylisz się (tł.: błądzisz), mój chłopcze, tylko jedna noga od ławki (1 wyraz) jest słaba, inne są całkiem dobre.

Język esperanto jest bardzo użytecznym językiem, ponieważ po pierwsze — (on) jest najłatwiejszy ze wszystkich (ćiuj) języków, a po drugie — (on) jest językiem międzynarodowym, którego używają esperantyści na całym świecie.

27. DUDEKSEPA LECIONO

A. GRAMATIKO

Liczebniki wielorakie tworzymy za pomocą przyrostka -obi, np.: unuobla 'pojedynczy’, duobla 'podwójny⁵, kvinoble 'pięciokrotnie⁵. Mają one zastosowanie w mnożeniu: dekoble dek estas cent.

Liczebniki zbiorowe otrzymują przyrostek -op, np.: iritriope 'iść we trójkę⁵; ilia kvaropa alveno 'ich przybycie we czwórkę⁵.

Przyrostek -ar oznacza zbiór danych przedmiotów, np.: arbaro 'las⁵, vortaro 'słownik⁵, vagonaro 'pociąg⁵, stupo 'stopień⁵, śtuparo 'schody⁵, śtupeto 'szczebel⁵, stupetaro 'drabina⁵.

Przyrostek -er oznacza cząstkę zbiorowej całości, np.: fajrero 'iskra⁵, monero 'pieniądz, moneta⁵, greno 'zboże⁵, grenero 'ziarnko zboża⁵ itd.

Przyrostek -aj oznacza przedmiot mający pewną właściwość lub zrobiony z pewnego materiału, albo objaw uczucia dostrzegalny zmysłami, np.: mangajo 'potrawa, jedzenie⁵ (ale: mangado 'jedzenie jako czynność⁵), verdajo 'zieleń⁵, amikajo 'czyn przyjacielski⁵, mu-zikajo 'utwór muzyczny⁵ itd.

B. YORTOJ

adicii dodawać aeroplano samolot agi czynić, działać alproksimigi zbliżać się arangi urządzać, organizować alvoko odezwa biciklo rower

cirkulero okólnik

depreni odejmować, odbierać

derizo dewiza

distanco odległość

ekskurso wycieczka