KONVERSAOAJ DEMANDOJ
Kiukaze, lau opinio de la vilagano, li deyus laulege komp^ lian malutilon? 1
ću ći tie okazis io simila?
Kial la azenoj povis facile eniri la domon de apotekisto?
Kial liukauze devas plendi la vilagano ?
Kiu dangero minacis al la bestoj ?
Pro kio minacis al iii dangero de malsanigo au ec morto?
Ću la urbesto sciis komence, kieł kontentigi la pretendojn de ambau kontrauuloj?
Kion faris ciu el iii?
Kia ideo venis subite al urbestro ?
Pri kio li demandis la apotekiston?
Kiun respondon li donis al urbestro?
Kial la urbestro devis opinii la trinkadon honora trinko?
Ću la urbo permesas pagi por bonoraj trinkoj al siaj gastoj? Kiukaze oni devus gin opinii je kalkulo de la mastro?
Ću tiakaze la vilagano devus pagi por siaj azenoj ?
Ću la verdikto eldirita de urbestro estis justa?
Kion li ridindigis per ci tiu verdikto?
Pri kio timis la apotekisto?
Kion faris post tio la apotekisto?
Raj kio okazis, post kiam la azenoj resobrigis?
D. POR ESPERANUGO
ANTONI GRABOWSKI — OJCEM POEZJI ESPERANCKIEJ (1857—1921)
W historii ruchu esperanckiego dwóch ludzi przede wszystkim odegrało najważniejszą rolę: Dr Ludwik Zamenhof i inż. Antoni Grabowski. Ich imiona są nierozłączne, tworzą całość, ponieważ pierwszy stworzył język, drugi literaturę, ściślej poezję. Oni obydwaj byli geniuszami, którzy darowali całemu światu jeden z największych wynalazków — międzynarodowy język esperanto.
Esperanto rozwijało się powoli, lecz w końcu ogarnęło cały świat i wszędzie zostawiło po sobie nasiona, które przyniosły nadzwyczajne owoce. Zjawiło się wielu zwolenników tego języka, którzy natychmiast przyjęli go i zaczęli dla niego pracować z zapałem i wiel-
lcim entuzjazmem. Ci pierwsi pionierzy szli tą samą drogą, którą szedł sam twórca.
Autora ciągle' wyszydzano (pas.), nazywano go fantastą, marzycielem, nawet wariatem. Wielka jednak była jego radość, kiedy niedługo po ukazaniu się jego pierwszej książeczki, która zawierała całą gramatykę, odwiedził go inż. Grabowski i przemówił do niego po raz pierwszy w tym sztucznie utworzonym języku. Bardzo wzruszająca była ta chwila i równocześnie historyczna. Grabowski wyraził mu swój podziw z powodu tego dzieła i powiedział bez wahania, że chociaż język sam jest genialnie utworzony, jednak nie będzie mógł zwyciężyć bez literatury.
(ciąg dalszy nast.)
19. DEKNAUA LECIONO
A. GRAMATIKO
Interjekcioj
Interjekcioj propre konsistas el ekkrioj kun pure emocia signifo. Tamen kelkąj el iii eniris en la lingvosistemon, ekz.: fi uzata prefikse en fihomo, radike en fia; vel uzata prefikse en vekrii, radike en vea, rei. Inverse, pluraj vortoj uzigas kieł interjekcioj: brayel vmd dankonl pardononl fulmotondrol mil diablop.
Interjekciojn ni povas dividi je: alvokaj, forpelaj, instigąj kaj sentesprimaj. Al la alyokaj apartenas: he\ hep. — por altiri ies afenton, ekz.: Hel kion vi hcivas en la sakol; holal — por alvoki iun de malproksime; halol — por telefone alvoki.
Al la forpelaj apartenas: forl, husl — por fortimigi birdon au beston.
(daurigota)
B. YORTOJ
absolutismo jedynowładztwo animo dusza
antauenpusi pchnąć naprzód bacilo bakcyl
disvastigi rozpowszechniać fenomeno zjawisko, fenomen fleksebla giętki forpeli wygnać, wygonić
249