Niech H będzie środkiem przekątnej AC.
Wówczas z trójkątów: AABC i AADC otrzymamy: \AB\2-\BQ2 = 2\AC\-\HF\.
\AD\2-\DC\2 = 2\AC\-\HE\.
|£C|2 - \AB\2 + \AD\2 - |DC|2 2\AC\
Odejmując powyższe równości stronami, mamy:
\HE\ - |HF| = |F£| =
Wprowadzając dodatkowe oznaczenia: \AC\ = d1, \BD\ = d2, mamy
P--d ■ !(d ? (d2-c2 + b2-a2)2 _
= ^y/MdM2 - (a2 — c2 + b2 — a2)2.
Korzystając z tw. Ptolemeusza otrzymujemy P = ^v/(2nc + 2bd)2 — (d2 — c1 + b2 — a2)2 =
= \y/L(d + b)2 -(a-c)2][(a + c)2 - (d - i>)2] =
= t[(u + b + c-d)(a + b + c + d)-(a — b + c + d)-4 i
•(— a + b + c + dfp.
Stąd wynika teza zadania.
5.31. Przypuśćmy, że istnieje wewnętrzny punkt O czworokąta ABCD taki, że
\OA\ 3s 15, |OB| > 15, | OC\ > 15 i \OD\ 3* 15.
Wśród kątów: <AOB, <BOC, <COD i <£AOD co najmniej jeden kąt jest prosty lub rozwarty.
Załóżmy, że tym kątem jest -tAOB, tzn. zakładamy, że
|<j40JB| ^ Wtedy z twierdzenia cosinusów mamy:
\AB\2 = \OA\2 + \OB\2 - 2\OA\ ■ \OB\ • cos| < AOB\.
Stąd w oczywisty sposób wynika nierówność \AB\2 > \OA\2 + \OB\2, czyli
|AB|2 > 7IFTT52 = ^450 = 15v^> 20 wbrew założeniu, co oznacza prawdziwość twierdzenia.
5.32. Przyjmując \<AED\ = x, gdzie E jest punktem przecięcia się przekątnych danego czworokąta, mamy:
\<ABE\ = x - 15°, \<CDE\ = x - 30°,
| -fc BCE\ = 90° — x, \^DAE\ = 105° — x.
Korzystając z tw. sinusów dla trójkątów AEB, BEC, CED i DE A. otrzymujemy:
\AE\ sin(x —15°) \CE\ sin(x-30°)
|BE|~ sin 15° ’ \DE\~ sin 30° ’
|B£| sin (90° — x) \DE\ sin(105°-x)
\CE\~ sin 90° ’ \AE\~ sin 75° *
Po przekształceniu powyższych równości, otrzymujemy sin (x — 15°) • sin (x — 30°) • sin (90° — x) • sin (105° — x) =
= sin 15° • sin 30° • sin 75° • sin 90°.
Skąd po dalszych przekształceniach otrzymujemy:
2cos2(2x - 120°) — cos (2x — 120°) -1=0.
Odp. x = 60°.
5.33. Niech ABCD będzie czworokątem spełniającym założenia podanego twierdzenia oraz punktem O przecięcia się jego przekątnych. Wtedy to pole czworokąta jest sumą pól trójkątów ABC i ACD czyli
-adsin\<B\ + ^bcsinl+DI = 1,
gdzie \AB\ = d, \BC\ = a, \CD\ = b i \AD\ | c.
Ale
f 0 < sin|-<A| < 1 \0 < sin|<i)| < 1, więc
(1) ad + bc^ 2.
Pole czworokąta ABCD można również przedstawić jako sumę pól trójkątów BCD i DAB, czyli
iab-sin|-łC| + ^cd-sin|-+:>l| = 1, więc
Dodając nierówności (1) i (2) stronami, otrzymujemy ab + cd + ad + bc M 4,
137