DSCN2366

MoJrl Policji Państwowej w II Rzeczpospolitej (1919-1939) 17

pruskiego, również Śląsk i Pomorze, stała się pierwszą formacją policyjną na tym obszarze. Przyjmowano do niej „wszystkich z wojska wracających obywateli do 50 roku życia i organizowano wszystkich po wojskowemu, ubierając ich w mundury oraz uzbrajając w broń z nabytych zapasów"⁹. Pierwszym komendantem Naczelnej Komendy Straży Ludowej pozostał J. B. Lange. Na przełomie 1918 i 1919 roku w Straży Ludowej służyło ok. sześć tysięcy osób, a jej agendy obejmowały swym zasięgiem cały zabór pruski¹⁰.

Odrodzone Państwo Polskie stanęło przed problemem unifikacji przepisów odziedziczonych po zaborcach. Podobnie jak w innych dziedzinach anachroniczne i nieprzydatne w nowej rzeczywistości stały się rozwiązania prawne regulujące funkcjonowanie organów bezpieczeństwa i porządku publicznego. Już na początku 1919 roku przystąpiono zatem do tworzenia przepisów nowych. Na posiedzeniu Sejmu 20 marca 1919 roku minister Spraw Wewnętrznych Stanisław Wojciechowski zdał relację z prac nad ustawą o powołaniu polskiej Policji”. Po kilku miesiącach - 24 lipca 1919 roku - ustawa „o Policji Państwowej"¹² została uchwalona. Zgodnie z dołączonymi do ustawy przepisami przejściowymi wszyscy funkcjonariusze policji komunalnych, państwowej, samorządowych, milicji ludowej, straży kolejowych, innych straży, urzędów śledczych, zostali po przejściu odpowiedniej procedury kwalifikacyjnej, wcieleni do Policji Państwowej¹³. To samo tyczyło również funkcjonariuszy i żandarmów wszystkich formacji policyjnych służących w tworzonych przez Polaków instytucjach porządku i bezpieczeństwa na terenach pozostających pod obcą okupacją. W art. 3 stwierdzono bowiem, że w miarę obejmowania przez władze centralne administracji ziem b. zaboru austriackiego, pruskiego i ziem wschodnich b. zaboru rosyjskiego istniejące na tych ziemiach organizacje państwowej służby bezpieczeństwa, a w miarę wprowadzenia na tych ziemiach jednolitej ustawy samorządowej istniejące samorządowe organizacje służby bezpieczeństwa wcielone zostaną do policji państwowej w myśl zasad niniejszej ustawy i przepisów przejściowych, po wydaniu stosownych przepisów wykonawczych przez ministra Spraw Wewnętrznych¹⁴.

W miarę możliwości i potrzeb wchodziły w życie kolejne przepisy wykonawcze do ustawy. I tak np. 25 lutego 1920 roku obaj kompetentni w tej materii ministrowie: Spraw Wewnętrznych i byłej Dzielnicy Pruskiej, podpisali rozporządzenie o tymczasowej organizacji Policji Państwowej byłej Dzielnicy Pruskiej¹⁵. Zgodnie z nim stworzono dwie komendy okręgowe, w Poznaniu -

•    Ibidem.

•    Z regulaminu Straży l.udawej opmcowmntfo jmez ytydsmł Bnpśtrsrńftwm PwWiriuju aotłmtf RaJy Ludtrwrj, w. IWstetf WSfAspofsfcar 1918-1919, op. dt

** Sprawozdanie z Posiedzeń Sejmu l isławodawczcgo i rtnii TfflH 1T1? hm IWI 877.

⁸ llitiw x dnia 14 Iłpci 1919 roku o PoBcfi    Dziennik PTiw Pmtwa Ptalatos-

go 1919. Nr 61. por. 363.

•    Art. 2 pnypuów pr/rytoowyth do ustawy o Policji Rmsftiwr;. Dzienni k Praw Paftihu Polskiego, Nr 61. pen. 363.

^N Op. dL art. 3

“DłI MBdP Nr 13. pat. 114.