DSCN2437 (2)

82

Aleksander BaUiliki

Wyjaśnienia wymagają dwa jakże ze sobą powiązane pojęcia zespolenia i zwierzchnictwa. Najogólniej można powiedzieć, że wiążą się one ze skupieniem w rękach jednego organu kompetencji o charakterze ogólnym oraz /. podległością takiemu organowi w realizacji zadań. Zespolenie i zwierzchnictwo wiążą się ze skupieniem pod jednym cywilnym kierownictwem (wojewody i starosty) służb, inspekcji i straży dla realizowania wspólnych celów. W przypadku Policji celem tym jest bezpieczeństwo i porządek publiczny. Zakres zwierzchnictwa, jak i zespolenia oraz wynikające z nich relacje ulegają w stosunku do organów Policji pewnej modyfikacji, związanej z funkcjonowaniem Policji jako jednolitej, zhierarchizowanej formacji. Zobrazowanie miejsca terenowych organów Policji w strukturze administracji publicznej szczebla terenowego, występującej pod zwierzchnictwem organów o kompetencjach ogólnych, wymaga omówienia regulacji administracyjno-prawnych kształtujących to miejsce. Należy je rozpatrywać w aspekcie organizacyjnym, finansowym, osobowym i kompetencyjnym. W dalszym zainteresowaniu będą dwa ostatnie z uwagi, że zespolenie organizacyjne, jak i finansowe Policji nie mają miejsca. Zespolenie organizacyjne miało by miejsce, gdyby aparaty pomocnicze kierowników zespolonych służb inspekcji i straży wchodziły w struktury aparatu wojewody czy starosty. W przypadku aparatów pomocniczych organów Policji nie zostały one włączone w struktury urzędów wojewódzkich ani starostw. Określenie zasad organizacji i zakresów działania komend należy nadal do suwerennych decyzji Komendanta Głównego Policji, który czyni to zarządzeniem Nr 25 w sprawie szczegółowych zasad organizacji i zakresu działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji (Dz. Urz. KGP 2003, Nr 2, poz. 4, z późn. zm.). Zespolenie finansowe miałoby natomiast miejsce, gdyby budżety poszczególnych organów Policji stanowiły część budżetu wojewodów i starostw, jak i wtedy, gdyby ich obsługą finansową zajmowały się urzędy wojewódzkie oraz starostwa. Szczątkowe przejawy tegoż zespolenia, które występowały po roku 1998 zostały ostatecznie zlikwidowane w 2003 roku na rzecz centralizacji systemu finansowego Policji. Obecnie zespolenie to nie występuje w najmniejszej postaci, choć w dalszym ciągu utrzymano np. możliwość współfinansowania Policji przez jednostki samorządu terytorialnego.

Wojewoda jako organ bezpieczeństwa i porządku publicznego

Ustawa o Policji w art. 6 ust. 1 pkt 1) nieprzypadkowo określa wojewodę jako organ administracji rządowej właściwy na obszarze województwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Realizuje on zadania w tych sprawach przy pomocy komendanta wojewódzkiego Policji działającego w jego imieniu. Rola wojewody jednak ulega tu znacznemu ograniczeniu, gdy chodzi o sprawy wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych I czynno-