DSCN6074 (Kopiowanie)

0.

62 Biologia - repetytorium dla kandydatów "** ******

przystosowań, zapobiegających wysychaniu (przctrwalniki) i ułatwiających rozsiewalność pras ■ powietrze (pigmcnlacja chroniąca przed promieniowaniem ultrafioletowym u ziarniaków, konidij I U promieniowców). Niektóre współczesne bakterie tworzą duże kolonie, w których następuje mera* H doić daleko idąca specjalizacja poszczególnych osobników (komórek bakteryjnych); takie kolonie I są czasem porównywane do organizmów wielo-komórkowych. Inaczej przebiegała linia ewolucyjna I pasożytów, które przystosowały się do wykorzystania organizmu gospodarza i w związku z tym ich I budowa ulegała uproszczeniu. Ów proces uproszczenia największy stopień osiągnął u wirusów. I Wraz z ewolucją żywicieli następowały zmiany pasożytów. Taki wspólny proces zmieniania aę I dwóch uzależnionych od siebie otganizmów. nosi nazweŁnewolucHfwspółewolucii). Szereg dzisiaj ■ żyjących bakterii może bytować jedynie w temperaturze ciała ptaków i ssaków - np. krętek blady I (wywołujący kiłę). Jasnym jest więc, że powstały one dopiero po ukształtowaniu się zwierząt I stałocieplnych. Niektóre bakterie i wirusy rozwijają się wyłącznie w ciele człowieka (pałeczka dum I brzusznego, prątek trądu, wirus ospy prawdziwej), a więc ich historia nie może sięgać dalej niż moment I powstania człowieka.

Inną grupę rozwojową stanowią organizmy autotroficznc. Obok istniejących do dzisiaj sinic I występują współcześnie zielone bakterie fotosyntetyzującc, które - w odróżnieniu od sinic - nic I mogą żyć w obecności tlenu. Posiadają one zielony barwnik podobny do chlorofilu i wytwarzają I związki organiczne z dwutlenku węgla i siarkowodoru, wykorzystując energię słoneczną. Być może I są przodkami sinic.

2.2.3.2. Ewolucja roślin

Najwięcej danych o ewolucji roślin dostarcza nauka o skamieniałościach roślinnych czyli I paleobotanika. Jak wiemy z poprzednich podrozdziałów, świat roślin zmieniał się w ciągu dziejów I wraz ze światem zwierzęcym. Jednakże zmiany flory wyprzedzały w czasie zmiany fauny. Jest to I zrozumiałe - zwierzęta żywią się roślinami, a więc dopiero znaczne namnożenie się organizmów I roślinnych umożliwia rozprzestrzenienie się zwierząt. Wspaniały rozkwit paprotnikós I i nagozalążkowych umożliwił rozwój gadów, zaś puszcze trzeciorzędowe stworzyły warunki dla radnej I ssaków. Stąd też w paleobotanice używa się etapów chronologicznych - er paleobotanicznycb. I które niezupełnie pokrywają się z podziałem na ery historii zwierząt. Są to:

1.    era eofiłyczna powstania i rozprzestrzeniania sie fotosvntelvzuiacvch plechowców.

2.    era paleolityczna - radiacja paprotników.

3.    era mezofityczna - roślin nagozalążkowych.

4.    era kenofityczna - wiek roślin okrytozalażkowych.

Praw dopodobny przebieg ewolucji roślin przedstawia ryc. 2-35. W procesie tym trzeba wyróżnić i główne kierunki zmian ewolucyjnych, widoczne już u plechowatych przodków roślin¹⁰. Są to:

>■ wzrost i różnicowanie organizmu:

2. różnicowanie organów służących do rozmnażania płciowego;

3- Przemiana pokoleń i postępująca dominacja pokolenia bezpłciowego nad nłciowym.

Mniej więcej do końca syluru w morzach następował rozwój plechowatych autotrofów (d* 1 eofityczna). Z pierwotnych jednokomórkowców drogą podziałów (po których nowe komoda W rozdzielały się) powstawały kolonie (cenobia). Bardzo ważną strukturą dla istnienia tych tworów h)^ plazmodesnw - pasma cytoplazmy przechodzące przez ściany komórkowe i umożliwiające łączw'¹*

0

K*>

e*

iw

2'

U

j‘

k¹

z

w

z

9 I

(i

f

l

*

I

ł

'

I

W tej książce przyjmujemy podział systematyczny, zgodnie z którym do Królestwa Roślin zaliczamy powstałe już na lądzie - a żalem np, olbrzymio glony morskie należą do Królestwu Prollsia.