DSCN6342 (Kopiowanie)

7. Przegląd świata broi iy*ych i ich klasyfikacja 33

pasożytniczych. Actinomyces israeli wywołuje promienieg. która u ludzi przebiega pod postacią guzów w różnych narządach, mających tendencją do przebijania się na zewnątrz ciała (przetoki, z których sączy się ropa wraz z zarodnikami promieniowców). Bardzo podobną do promicnicy

przez promieniowce z rodzaju Nocardia. Do promieniowców

należą też drobnoustroje z rodzaju Strcptomyces, będące źródłem szeregu bardzo silnych antybiotyków; do tego rzędu zaliczamy także bakterie powodujące kwaśnienie mleka (Lactobacillus acidophi/us, Lactobacillus bijidus), a będące naturalnym składnikiem jamy ustnej i jelit u człowieka.

73.1.2. Gromada: Sinice (Cyanophyta, Cyanobacteria)

Sinice są prokariotycznymi fotoautotrofami; swą budową przypominają bakterie. Występują pojedynczo lub tworzą kolonie. Rozmnażanie płciowe nie zostało u sinic zaobserwowane. Wielkość sinic jest taka, jak i bakterii, tzn. zawarta jest między 0,5 a 50 pm. Mają one kształt kulisty, owalny lub cylindryczny.

Wygląd niektórych sinic ilustruje ryc. 7-12, zaś budowę komórki przedstawiono schematycznie naiyc. 7*11.

U sinic nie opisano jak dotąd żadnych form rozmnażania płciowego. Rozmnażanie bezpłciowe odbywa się przez podział poprzeczny. Sinice wytwarzają też przetrwalniki (endospory, egzospory i inne).

Komórka sinicy - analogicznie jak komórka bakteryjna - zawiera nukleoid, cytoplazmę, rybosomy typu prokariotycznego, błonę komórkową i ścianę komórkową o budowie ściany bakteryjnej (por. rozdz. 73.2.1). Nie posiada otoczki jądrowej, struktury Golgiego, siateczki śródplazmatycznej, lizosomów, mitochondriów ani chloroplastów. Ścianę komórkową okrywa

pęcherzyki '^s’^,‘vvH_V*_>«^_v*_łW

Ryc. 7-11. Schemat budowy komórki sinicy (JD).

błona zewnętrzna, zbudowana z białek

(podobnie jak u bakterii gramujemnych)

i lipopolisacharydu. Ciało sinicy zazwyczaj otacza śluzowa pochwa; znaczne ilości śluzu są także wydzielane na zewnątrz. Sinice nie posiadają wodniczek, mają natomiast specyficzne twory wewnątrzplazmatyczne, tzw. wakuole gazowe. Są to długie, cylindryczne twory średnicy do 8 nm, najprawdopodobniej umożliwiające sinicom unoszenie się w toni wodnej.

Aparat fotosyntezy stanowią u sinic tyiakoidy

(a więc nie bakteriochlorofil, jak u bakterii;    |p> ^ [TT) } \ H | [ iTITT

tvlakoidv (ryc. 7-11). Swym wyglądem przypominają one chromatofory bakterii fotosyntetyzujących, lecz swym składem chemicznym zbliżone są do roślin. Występują w nich barwniki:chlorofil a orazfikocyianina

fikocyjanina zastępuje chlorofil b, wchodząc m.in. w skład systemu uwalniającego tlen w czasie fotosyntezy). Ponieważ fikocyjanina ma barwę niebieską, sinice jej obecności

OMlIlatorla

AnsbMna

Splrullna

zawdzięczają swą nazwę (\ac. cyanos - siny * R_yc. 7.12. Obrazy mikroskopowe pięciu pospolitych niebieski). Fotosynteza sinic jest bardzo rodzajów sinic (JD).