DSCN6506 (Kopiowanie)

216

Biologia - repetytorium dla kandydatów aa akademie medyczną

mięśni (lyc. 7-145). Miomeiy lewej strony są przesunięte o pół długości w stosunku do miomerów po stronie prawej, co powoduje asymetrię, ułatwiającą wyginanie ciała na boki; lacetnik pozbawiony jest płetw (poza ogonową) i płynie właśnie dzięki takim wężowym ruchom. Torebka łącznotkankowa otaczająca strunę grzbietową wydłuża się także ku górze, tworząc kanał otaczający cewkę nerwową. Cewka nerwowa ma postać grubej rury z wąskim światłem w środku i rozszerza się z przodu w pęcherzyk, który jednak nie

przegrody    takt skórny

mięśnie mlędzymięSniowo grzbietowy dyfa'

odpywowy    boczny

przestrzeń    struna

skrzetows falująca

tworzy mózgu. Z cewki na całej długości _{Ryc 7}._{|45 Lancctnik}. _A . _widok | _boku. I. _budowł odchodzą metamerycznte nerwy, złożone -    wewnętrzna (DL).

podobnie jak w rdzeniu kręgowców -

z korzeni grzbietowych i brzusznych. Lancetnik nie ma wyspecjalizowanych narządów zmysłów (np. oczu), jednak odbiera bodźce świetlne, chemiczne i dotykowe. Jego ciało jest niemal przezroczyste, więc światło przenika przez ścianę i odbierane jest przez komórki wzrokowe położone w brzusznej części cewy nerwowej. Komórki zmysłu chemicznego (węchu) zlokalizowane są na czulkach oraz w przodzie ciała, w jamie gębowej. Lancctnik ma układ krążenia stanowiący jeden krwiobieg - podobnie jak u ryb (ryc. 7-179). Nie posiada serca - funkcję przepompowywania krwi pełni kilka odcinków dużych naczyń. Najważniejsza z nich jest pęcherzykowato rozdęta zatoka żylna: poza tym tętnią tętnica endostylama, tętnice skrzelowe i żyła wątrobowa. Skurcze tych naczyń nie są koordynowane przez układ nerwowy. Krew nie zawiera barwników oddechowych i rozprowadza głównie produkty trawienia i produkty przemiany materii.

Podobnie jak mięśnie, również narządy wydal nicze oraz gonady mają układ metameryczny, a więc składają się z wielu jednakowych, powtarzających się elementów. Narządy wydalnicze, w liczbie około stu par, swą budową bardzo przypominająprotonefrydia płazińców - tyle, że oczyszczają nie płyn jamy ciała, lecz krew (choć światło naczyń krwionośnych jest pozostałością blastocelu - pierwotnej jamy ciała). Naczynia doprowadzające krew do protonefiydiów rozszerzają się u lancemika w zatoki krwionośne (ryc. 7-146), do których sterczą pęczki solenocytów (zmodyfikowanych komórek płomykowych). Produkty metabolizmu są wychwytywane przez te komórki i odprowadzane do wnętrza nefrydium, mającego postać ślepo zakończonego kanalika; stąd przez nefrydiopor (otworek) powstały mocz dostaje się do jamy okołoskrzclowej. Gonady - których jest 26 par - również uchodzą do jamy okołoskrzelowej, tak iż plemniki (u samców) lub komórki jajowe (samic) trafiają w tej jamie do wody,    -—

a następnie wydostają się wraz z nią na zewnątrz, gdzie następuje zapłodnienie. Z zapłodnionych jaj wylęgają się planktonicznc larwy. O ile bezczaszkowce w postaci dorosłej wykazują wszystkie cechy strunowców, absolutnie nie można tego powiedzieć o przedstawicielach drugiego podtypu: o osłonicach (Tunicala). Ich formy larwalne (ryc. 2-42 i 7-147.) mają pień

nerwowy, położoną poniżej strunę grzbietową, _R 7.146. Nefrydium lancemika A • widok od un*> przewód pokarmowy pod struną, a także szpary _|Uny _Okoloskrzclowcj. pow. ok.S0x.B- przekrój skrzelowe - jednak takie podobne do kijanek, pęczek solenocytów (pow. Joo is.) 1JD)