DSCN6592 (Kopiowanie)

42

obojczyk

kości

palców

Ryc. 8-26. Szkielet koAczyny górnej lewej, po obróceniu kciuka w prawo (koić promieniowa i łokciowa krzyżują się) (DD).

.paliczki Z palców

kota - Sród-ręcza

koid

nad-

garatka

Ryc. 8-27. Szkielet dłoni. 1-8 kości nadgarstka:

1 - k .czworoboczna większa; 2 - k .czworoboczna mniejsza; 3 - k.główkowata; 4 - k.haczykowata; 5 - k.trójgraniasta; 6 - k.księżycowata; 7 - k-grochowata; 8 - k.lódeczkowata. Oznaczono kolejne (J.U.itd) kości śródręcza (JO).

Biologia - repetytorium dla maturzystów i kandydatów na uczelnie mtdjctru

8-20); pas barkowy z tułowiem łączą dwa stawy: mostkowi), -obojczykowy i barkowo-obojczykowy, o sprzężonych ruchach. Obojczyk (ciemienia) ma kształt spłaszczonej litery S; jednym końcem łączy się z mostkiem, drugim z łopatką w pobliżu stawu barkowego (ryc.8-19,8-26). Łopatka (scapula) to kość płaska w kształcie trójkąta, przylegająca na grzbiecie do żeber od II do VII. Jej kąt boczny posiada tzw. wydrążenie stawowe, będące ze strony łopatki powierzchnią stawową stawu barkowego. Od górnego brzegu łopatki odchodzi wyrostek kruczy, który jest pozostałością po kości kruczej (obecną w obręczy koAczyny przedniej niższych czworonogów).

Kończyna górna wolna jest połączona z pasem barkowym za pomocą stawu barkowego (ramiennego) — jednego z najbardziej ruchomych stawów w organizmie człowieka. TWorzą go: wydrążenie stawowe łopadd i głowa kości ramiennej. W kończynie górnej wolnej wyróżnić możemy pięć odcinków: ramię, przedramię, nadgarstek, śródręcze i palce. Szkielet ramienia tworzy kość ramienna (humerus); jej koniec bliższy stanowi głowa, będąca elementem stawu barkowego. Koniec dalszy kości ramiennej (tzw. główka i bloczek) buduje część stawu łokciowego. Ze strony kości przedramienia staw ten tworzą: wcięcie bloczkowe kości łokciowej i głowa kości promieniowej. Szkielet przedramienia stanowią dwie kości: łokciowa (ulna) i promieniowa (radius). W tzw. postawie fizjologicznej (por. rozdz. 8.4.6.) kość łokciowa (której koniec dalszy leży w pobliżu piątej kości śródręcza) leży bliżej tułowia, aniżeli kość promieniowa. Koniec dalszy tej ostatniej znajduje się w stawie nadgarstkowo-promieniowym najbliżej kciuka. Staw nadgarstkowo - promieniowy utworzony jest przez koniec dalszy kości promieniowej i szereg bliższy kości nadgarstka. Kości nadgarstka (ossi carpi) w liczbie 8 leżą w dwóch rzędach:

(bliższym i dalszym. Szereg bliższy (ten położony od strony przedramienia) tworzą— licząc od kciuka: kość łódeczkowata, kość księżycowata, kość trójgraniasta i kość grochowata (ryc.8-27).

Szereg dalszy - również licząc od kciuka - składa się z kości czworobocznej większej, czworobocznej mniejszej, kości główkowatej i kości haczykowatej. Szereg dalszy kości nadgarstka tworzy stawy nadgarstkowo-śródręczne z podstawami kości śródręcza (ossa metacarpi). Kości tych jest pięć -liczy się je od kości promieniowej (ryc.8-27), a zatem pierwsza kość śródręcza tworzy pierwszy staw śródręczno-palcowy z kciukiem. Kości palców ręki nazywane są paliczkami; kciuk zbudowany jest z dwóch paliczków (bliższego i dalszego), pozostałe palce z trzech (bliższego, środkowego i dalszego). Ruch paliczków (zginanie i prostowanie) odbywa się dzięki stawom międzypaliczkowym. Znaczna ruchomość stawów oraz przeciwstawność kciuka sprawiają, iż kończyna górna człowieka (a zwłaszcza dłoń) ma bardo) dużą sprawność manipulacyjną. Ułożenie dłoni.

Ar

7 /

tfiOiirf

/La#" wie

„ikątóćtoon

Ińzy^dotaąwobąF «tastó«ciwz assritóhdoiTaC/e d mą Jq koniec b ■wiłom nirtwi tmtbjBK dalszy pos towjfaapopzez! ■■ąUldnecbzę *H*kńr w stanie