DSCN6739 (Kopiowanie)

188

Biologia - repetytorium dla motorzystów I kauoyamow

Generalnie konsumentów możemy podzielić na trzy podstawowe grupy:

Konsumenci I rzędu | są to organizmy odżywiające się wyłącznie producentami, czyli roślinożerny. Do najbardziej typowych przykładów tej grupy należą np. krowa i antylopa.

Konsumenci II rzędu - to gatunki żywiące się konsumentami I rzędu, czyli gatunki mięsożerne. Do nich możemy zaliczyć między innymi bażanta (zjada on owady roślinożerne, czyli konsumentów I rzędu).

Konsumenci III rzędu - to organizmy mięsożerne odżywiające się konsumentami II rzędu, np. wilk albo szczupak.

Oczywiście może się zdarzyć, że wystąpią jeszcze kolejne grupy konsumentów np. IV izędu itd. Niektóre gatunki trudno umiejscowić na stałe w jednej z powyższych grup. Do takich gatunków należą zarówno lis, niedźwiedź, szczur, Świnia jak i człowiek. W sytuacji kiedy człowiek zjada ziemniaki jest konsumentem I rzędu. Kiedy zjada krowę (konsumenta I rzędu), która odżywia się wyłącznie producentami, staje się konsumentem II rzędu. Natomiast kiedy spożywa świnię (gatunek zarówno roślino jak i mięsożerny), która wcześniej zjadła konsumenta I rzędu i tym sposobem stała się konsumentem II rzędu, człowiek staje się konsumentem III rzędu.

Reducenci (destruenci), nazywani są teżsaprofitami. Jest to grupa organizmów heterotroficz-nych, które rozkładają martwe związki organiczne (pochodzące zarówno od roślin jak i zwierząt) do prostych substancji nieorganicznych (dwutlenek węgla i woda), jednocześnie uwalniając między innymi azot, fosfor i potas. Te substancje są z kolei przyswajane przez producentów. Typowy przykład reducentów stanowią grzyby saprofityczne i bakterie.

Przepływ materii i energii w ekosystemie możemy przedstawić za pomocąłańcuchów pokarmowych (troficznych). Zjawisko to polega na pobieraniu i przyswajaniu pokarmu przez organizmy reprezentujące kolejne ogniwa łańcucha. Można wyróżnić dwa typy łańcuchów troficznych:

Łańcuch spasania (ryc. 10-1): producenci - konsumenci I - konsumenci II i III - reducenci. Przykładem tutaj mogą być zależności w środowisku wodnym. Fitoplankton (producenci) jest konsumowany przez rozwielitkę (roślinożerna, czyli konsument I rzędu). Ta z kolei może zostać zjedzona przez ukleję (rybę, będącą konsumentem II rzędu). Ryba może zostać zjedzona przez kaczkę (konsumenta III rzędu), natomiast odchody kaczki będą rozkładane przez reducentów.

Niekoniecznie rola konsumentów w tej sytuacji musi się skończyć na konsumentach III rzędu. Kiedy kaczka zostanie zjedzona na przykład przez człowieka stanie się on w tym wypadku konsumentem IV rzędu, itd.

Łańcuch detrytusowy (ryc. 10-2): martwa materia organiczna - detrytusożercy (detrytofagi. saprofagi)- konsumenci I- konsumenci II - konsumenci III - reducenci.

plankton		^arlełidcfe o.
	%■	> \
*2 c	Sr D)	i |
V	/	\ 'Ś
ojfzosyf
Ryc. 10-1. Przykładowy łańcuch spasania		Ryc. 10-2. Przykładowy łańcuch detrytusowy