201
K Posłom)- organizacji «■ przyrodzie
melioracje i wyrównano koryta rzek, ze względu na drastyczne konsekwencje obecnie przywraca się rzekom ich pierwotny kształt. Jest to jednak proces długotrwały i wymagający ogromnych nakładów finansowych.
1
Ryc. 10-13. Przekrój przez koryto rzeki. Zaznaczono poszczególne strefy litoralu oraz porastające je rośliny (JD).
2 - ryż dziki:
3 - strzałka:
4 - wywtócznik:
5 - grzybień wodny (lilia wodna):
6 - ramienica.
Ryc. 10-14. Przekształcanie się meandrów rzeki oraz powstawanie starorzecza.
Woda płynąca meandrem (a) uderza w jego brzegi, powodując zmianę kształtu meandra (b) i doprowadzając w końcu do jego wyprostowania (c); pozostałość meandra tworzy zbiornik wypełniony wodą i określany mianem starorzecza
Czas w jakim zachodzą obie sukcesje jest różny, ponieważ sukcesja wtórna zachodzi na obszarach na których są warunki korzystne dla życia. W związku z tym przebiega ona zdecydowanie szybciej. Kierunek sukcesji nadaje przede wszystkim klimat, ale i też podłoże. Duże znaczenie dla jej przebiegu ma wiatr, ponieważ przenosi on nasiona roślin, zarodniki i drobne zwierzęta, a także nadaje kształt drzewom. Sukcesja jest procesem prowadzącym do powstania stabilnego ekosystemu, pozorującego w równowadze ze środowiskiem, osiąganym przez maksymalne możliwe przekształcenie środowiska przez biocenozę. Ten stabilny ekosystem nazywamy ekosystemem klimaksowym. Stanowi on takie stadium sukcesji, w którym aktywny proces rozwoju jest bardzo powolny ale odbywa ?!t przez cały czas. Na przykład system, który pojawił się w miejscu dawnego nurtu rzeki jest ostat-aśm stadium sukcesji ekologicznej. Nie zostanie on zastąpiony przez inny ekosystem. Takie końco-*t stadium sukcesji nazywa się klimaksem. Jeśli tylko sukcesja postępuje w sposób całkowicie niezakłócony, roślinność o charakterze klimaksowym może pojawić się na bardzo dużym obszar ze •'ndc/a* procesu sukcesji przez cały czas następuje wymiana składu gatunkowego. Na początku