DSCN8213 Kopia

Polska metoda inwentaryzacji bobrów

Ejsmond J. 1928a. Bobry w dzisiejszej Polsce. Łowiec Polski, nr 11:174. 177

Ejsmond J. 1928b. Statystyka zwierzyny w lasach państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Kalendarz Myśliwski na 1929 rok: 47-70

Goździewski J. 2002. Bóbr v Pol’śe: istoria, ćislennost’, źivootlov i pereselenie. Konf. nauk. 28-31 maja Kirov, Rosja, s: 108-112

Graczyk R. 1993, Bóbr europejski (Castor fiber Linnaeus, 1758) w dorzeczu Odry oraz jego wpływ na stosunki wodne i biocenotyczne. Trzecie Sympozjum Jurajskie: 83-124

nPgijŚzewski J., Weigle A., Gugołek A. 2007. Stan i rozmieszczenie bobra K&uropejskiego (Castor fiber L.) w województwie mazowieckim. Roczniki p. , Naukowe PTZool., t. 3, nr 4: 367-374

| Kuntze R. 1935. Fauna słodkowodna Polski. Ssaki. Wyd. Kasy im. ^Mianowskiego, Warszawa.

Pwlszczuk H., Oglęcki P. 2004. Inwentaryzacja populacji Irobra europejskiego w zlewni rzeki Osownicy. Przegląd Naukowy, inżynieria i [^Kształtowanie Środowiska, z. 2(29): 179-191

MStewęgłowski H. 2005. Organizacja przestrzenną grup rodzinnych Jaobra Ł europejskiego (Castor fiber L.). Praca doktorska. Wydział Leśny*. Szkoła Hpłówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

■Panfil J. 1960. Bóbr, zwierzę ginące w Polsce. Wydawnictwa ■Popularnonaukowe Zakładu Ochrony Przyrody PAN, Kraków '

Bpucek Z. 1969. Stan bobra europejskiego (Castor fiber L.) i jego ochrony W wPolsce. Maszynopis

BRviętorzecki B. 1936. Myślistwo na Kresach Wschodnich w ostatnim |Pstuleciu 1850-1936. Maszynopis wykonany w 1995 na Podstawie f rękopisu

Ważna A., Gabryś G. 1998. The population of the Eurasian beaver'pastor fiber Linnaeus, 1758 in the Wrocłay^provinpe after the fiood of July 1997. Roczn. Muz. gómośl. (Przyr.), 15;181-194jjH

Żurowski W., Kasperczak B. 1986. Character^Hof a European Beaver Population in the Suwałki LakelanctiActa Theriologica, Vol. 31, 24: 311-

Żurowski W. 1987. InwentaryząMŁrtSiw. Przyroda Polska, 2:12

STAN I OCHRONA POPULACJI BOBRA EUROPEJSKIEGO W POLSCE

mgr inż. Jan Gożdziewski

PZŁ Suwałki [e-mail]

W całym okresie pradziejów bóbr występował na całym kontynencie Łiroazjatyckim, w tym bardzo licznie na ziemiach polskich w dorzeczu BVisły i Odry. Świadczą o tym odnalezione szczątki bobra w wielu Miejscach, od najstarszych - z okresu młodszej epoki kamienia -Mezolitu w miejscowości Dąbki nad jez. Bukowo i w Ustowie nad Ealewem Szczecińskim (Parzyszek 2003). Z pierwszych wieków naszej ery pochodzą ich.-szczątki w Pęczniewie na terenie Wielkopolski. O bardzo licznym występowaniu bobrów świadczą też ich liczne szczątki z okresu wczesnego średniowiecza na Kielecczyżnie w Żarnikach, a także

Radomiu, Pułtusku, Sieradzu, Szczecinie i wielu innych miejscach.

Już w XjJI wieku pojawia się wzmianka o obecności gonów bobrowych nad Odrą w okolicy Malczyc. Wiadomość o bobrach z dawnej Puszczy Radomskiej pochodzi z 1224 roku, kiedy Leszek Biały udzielił biskupowi Iwanowi zezwolenia na ich łowienie w rzece Czarnej. Z zapisu sporządzonego dla księcia Konrada Mazowieckiego w 1229 roku w księdze „O litewskich i polskich prawach” wynika, że na Narwi pod Pułtuskiem „zliczono” 251 Nigricni castores - bobrów o czarnym umaszczeniu, z czego „na dwór książęcy wzięto 101, na sprzedaż 50 a resztę na płód zostawiono”.

W XI wieku król Bolesław Chrobry poddał bobry w regale łowiectwa, według którego przywilej polowania na bobry przypisano władcy i ustanowiono urząd bobrowniczego. (Wdowińscy J i Z 1975) Bobrowniczy miał za zadanie chronić bobry i ich miejsca, zwane bobrowiskami. Przywilej polowania na bobry otrzymało też duchowieństwo, a z czasem prawo użytkowania bobrów stało się powszechne. Na te zwierzęta mogli polować też włościanie mieszkający w pobliżu żeremi - gonów bobrowych. W prawie osadniczym zezwalającym na połów ryb i polowania nie wyłączano też bobrów. Uwalniano poddanych od odpowiedzialności za skłusowane zwierzęta. To sprawiło, że było ich coraz mniej. Niewiele wnosiły w poprawę sytuacji kolejne uregulowania prawne. Uszczupliły się lasy pierwotne i bagna. Bóbr na ziemiach polskich, tak jak i w Europie stawał się coraz rzadszy.

27