DSC�11

życa *'_i_ ..Władca nieba" (albo też „byk z nieba ’) =» jest jednym z najczęściej spotykanych jego epitetów od początków Nowego Państwa Ale już w Tekstach Piramid Thot nazywany jt-st „bykiem pośród gwiazd” ²⁴, „księciem4*ul^xzylijQieba: wszystkie te epitety charakteryzują Thota juko-boga--księżyc. Księżyc jest okiem, podobnie jak słońce; jest okiem, które widzi nocą, jak słońce jest okiem, które widzi w dzień. Księżyc pojmowany bywa jako „srebrne słońce” ^2#, względnie słońce nocy, jako „Ra, który jaśnieje wśród nocy”²⁷, nocny zastępca słońca, jego namiestnik, którego słońce obarcza własnymi obowiązkami na okres nocy, kiedy samo przechodzi na niebo otchłanne, aby świecić w krainie umarłych ^2N.

Podobnie jak słońce (Ra), jako wszystkowidzącc, jest również wszechwiedzące, tak tez i księżyc (Thot) posiada wszechwiedzę opartą na wszystkowidzeniu. Jeśli swą magiczno-demiurgiczną wszechwiedzę Thot zawdzięcza, co bardzo możliwe, swemu pochodzeniu (jakiekolwiek by ono było), ten drugi rodzaj jego wszechwiedzy, typu wizualnego i poznawczego, jest według wszelkiego prawdopodobieństwa związany z pradawną księżycową naturą tego bóstwa. Thot „wie o wszystkim, co się dzieje w niebie” *•. Ale wic także, jakeśmy to wyżej stwierdzili, wszystko, co robią i myślą ludzie na ziemi. W jednej z inskrypcji wykazu grzechów tebańskich (XIX dynastia) ³⁰ ktoś wyznaje grzech krzywoprzysięstwa, przy którym posłużył się imieniem Thota, boga księżyca ^8I.

3. IIORIS

Słońce jest okiem i księżyc jest okiem. Księżyc jako oko jest w mitologii egipskiej przede wszystkim „okiem Horusą” (według mitu o Ozyrysie wyłupionym przez Seta, odzyskanym przez Horusa 1 uzdrowionym przez Thota) **. Słońce jako oko jest w szczególności okiem Ra, utożsamianego później z pewnym bóstwem żeńskim ^3S, które w postaci węża kroczy przed Ra (Satis, Uto) i które Ra posyła, iżby wyniszczało jego wrogów (Tefnut, Hathor)³⁴.

Alę słońce i księżyc razem są także dwojgiem oczu jednej istoty boskiej — „oczyma llorusa” (Plutarch, De Iside et Osiride,

53

6 — Wszechwiedza bogńw