ET7

4.4. Rachunek satelitarny turystyki 57

Tabela 4.1. Szacunek rocznego mnożnika turystycznego wediug rodzaju wydatków turystycznych

w przeliczeniu na 1000 USD

Przeznaczenie wydatków	Transakcja w USD					Całko- wity obrót	Mnożnik
	pierwsza	druga	trzecia	czwarta	piąta
Zakwaterowanie	250,0	250,0	178,0	112,0	64,5	854,5	3,42
Żywność i napoje	320,0	320,0	211,0	137,0	63,5	1051,5	3,28
Zakupy	250,0	250,0	149,0	89,5	48,5	787,0	3,15
Zwiedzanie, rozrywki	100,0	100,0	70,5	41,0	25,0	336,5	3,36
Komunikacja lokalna	50,0	50,0	29,0	16,5	7,5	153,0	3,06
Inne	30,0	30,0	16,5	9,0	4,5	90,0	3,00
Razem	1000,0	1000,0	654,0	405,0	213,5	3272,5	3,27

Źródło: H.G. Clement, The Futurę ofTourism inthe Pacific and Far East, Department of Commerce USA, 1961, za: R.Łazarek, Ekonomika tur/styki, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 1999, s. 184.

Cały obrót pieniężny spowodowany wydatkowaniem przez turystów zagranicznych kwoty 1000 USD wyniósł w badanym regionie 3272,5 USD. Mnożnik wyniósł zatem 3,27 (3272,5 : 1000 = 3,27). Uwzględniono praktycznie pięć kolejnych przemian transakcji wydatków turystów w przychody i kolejno przychodów w wydatki itd. Ogółem zaobserwowano 13 kolejnych przemian, które łącznie dały obrót w kwocie 3483,6 USD, mnożnik wyniósł zatem 3,48. Dla uproszczenia można się jednak ograniczyć tylko do pięciu transakcji, ponieważ pozostałe są już mało istotne, łącznie dały bowiem zaledwie 212,1 USD.

Mnożnik można zatem obliczyć, dzieląc sumę przychodów wynikającą ze wszystkich transakcji przez wielkość pierwszego impulsu. W przytoczonym przykładzie 1000 USD wydatkowanych przez turystów zagranicznych dało dodatkowy przychód w gospodarce w kwocie 2272,5 USD.

Wydatek turysty wywołuje dodatni efekt ekonomiczny i jego dalsza cyrkulacja wpływa korzystnie na całą gospodarkę oraz na poziom życia społeczeństwa. Ten dodatkowy efekt dla gospodarki jest zbliżony do efektu mnożnikowego wywołanego przez zwiększenie zatrudnienia czy wzrost inwestycji. Turystyka stwarza przy tym możliwości aktywizacji gospodarczej na podstawie dochodów uzyskanych poza własnym systemem gospodarczym.

4.4. Rachunek satelitarny turystyki

Określenie efektów ekonomicznych turystyki w regionie jest zadaniem dosyć trudnym. Trudność ta wynika przede wszystkim z tego, że turystyka jest zjawiskiem gospodarczym definiowanym przez charakter nabywców (sposób wykorzystywania produktów), a nie odmienność produktu lub procesów wytwórczych, jak to się dzieje w przypadku innych rodzajów działalności. W konsekwencji więc turystyka nie jest zdefiniowana w standardowym systemie rachunków narodowych jako jednorodny sektor gospodarki; dlatego też na podstawie danych z tego systemu nie można jednoznacznie