ET 7

6.4. Mierniki popytu turystycznego 97

•    koncentrację poziomą bazy noclegowej, powstanie tzw. łańcuchów hotelowych,

•    koncentrację pionową, tj. ścisłą współpracę gestorów bazy noclegowej przede wszystkim z przedsiębiorstwami transportowymi, touroperatorami,

•    pomoc państwa, finansową i prawną, w zakresie rozwoju bazy noclegowej i związanej z tym infrastruktury.

Wymienione procesy są nadal istotnymi czynnikami pobudzającymi popyt turystyczny.

Ostatnim spośród wymienionych czynnikiem podażowym jest działalność organizatorów turystyki. Na rynku tego rodzaju przedsiębiorstw turystycznych można wymienić następujące główne procesy stymulujące popyt turystyczny:

•    wzrost liczby biur podróży docierających w sposób mniej lub bardziej bezpośredni do potencjalnego klienta,

•    aktywizację różnego rodzaju działań marketingowych,

•    silną konkurencję cenową,

•    rosnący zakres usług organizatorów turystyki.

Organizatorzy turystyki nie tylko tworzą nowe oferty turystyczne, zaspokajając potrzeby potencjalnych turystów, ale także ułatwiają funkcjonowanie pozostałym podmiotom strony podażowej na rynku, poprzez tworzenie szczególnej użyteczności. Najistotniejszą ich funkcją w aspekcie problematyki popytu turystycznego jest jednak kreowanie nowych form turystyki oraz upowszechnianie nowych destynacji turystycznych, dotąd nieznanych lub nierozpoznanych na rynkach krajowych.

6.4. Mierniki popytu turystycznego

Miernikami efektywnego popytu turystycznego są ruch turystyczny oraz wydatek turystyczny. Metodologia badania popytu turystycznego oparta jest na metodologii badań marketingowych. Badanie popytu turystycznego związane jest z systemem statystyki obejmującym instytucje i organizacje oraz ich działania w zakresie gromadzenia danych masowych i ich opracowywania. Do podmiotów w systemie statystyki należą np. komórki statystyki w przedsiębiorstwach, administracji lub wojewódzkie urzędy statystyczne

i Główny Urząd Statystyczny.

✓

Źródła pozyskiwania danych obejmują dane pierwotne i wtórne. Dane wtórne to takie, które już istnieją, zostały zebrane i opracowane w innym celu. Informacje te • pochodzą zarówno ze źródeł wewnętrznych podmiotów turystycznych, jak i ze źródeł zewnętrznych krajowych i zagranicznych⁴¹.

Pojęcie wtómości danych należy rozpatrywać z punktu widzenia podmiotu gromadzącego w danej chwili informacje. Zaletą danych wtórnych jest relatywnie niski koszt, a wadą ograniczona dokładność, wynikająca z odmiennego celu, dla którego były opracowywane. Badając zjawiska pośrednio związane z ruchem turystycznym (np. sprzedaż biletów na niektóre środki transportu, sprzedaż biletów wstępu do muzeum), można szacować

⁴¹ Ph. Koller, Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola, Wydawnictwo FELBERG SJA, Warszawa 1999, s. 123-124; Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 2001, s. 62, 153-154.