farma003 (2)

3

1) Leki przeciwzapalne i przeciwalergiczne

a) Steroidowe leki przeciwzapalne

Zastosowanie kliniczne: W okulistyce stosuje się je miejscowo, a nierzadko i ogólnie, w chorobach nieinfekcyjnych, u podioża których leży nieprawidłowa czynność układu immunologicznego:    reakcje hiperergiczne, alergiczne i autoimmunologiczne

(autoagresja). Dotyczy to zarówno chorób oczu mających jedynie charakter miejscowych reakcji immunologicznych jak i tych, stanowiących tylko fragment uogólnionych procesów hiperergicznych, alergicznych, bądź autoimmunologicznych. Wybrane wskazania:

© alergiczne zapalenia spojówek

© chroniczne powierzchowne zapalenie rogówki u psów (CKS) tzw. łuszczka, gdzie zadaniem komponenty przeciwzapalnej jest przeciwdziałanie zmianom dystroficznym rogówki wyrażających się m.in. jej neowaskularyzacją, granulacją i pigmentacją.

© przewlekłe, samoistne, suche zapalenie rogówki i spojówek (KCS) przebiegające z objawami zespołu "suchego oka" (<— pomocniczo, gdyż podstawą długotrwałego leczenia tej choroby jest jednak cyklosporyna). W przypadku obu jednostek jest to leczenie objawowe.

•    eozynofilne zapalenie rogówki

© zapalenie przedniej części błony naczyniowej (= zapalenie tęczówki i ciała rzęskowatego)

© zapalenie nadtwardówki © zespół skómo-naczyniówkowy

© zapalenia brzegów powiek, woreczka łzowego, jęczmień wewnętrzny, które przebiegają z silnym odczynem zapalnym © czasem pozabiegowo (kontrola zapalenia po operacji zaćmy) - ostrożnie © czasami przy NIEKTÓRYCH urazach powodujących silny stan zapalny (np. przy wypadnięciu gałki ocznej) - ostrożnie !

Dopuszczalne jest też stosowanie steroidowych leków przeciwzapalnych w terapii tych zakażeń, w przebiegu których istnieje konieczność zmniejszenia odczynu zapalnego niszczącego delikatne struktury/narządy oka - w tym przypadku kortykosteroidy łączy się oczywiście z leczeniem przyczynowym, tzn. chemioterapią przeciwbakteryjną.

Wybierając steroidowy lek przeciwzapalny należy wziąć pod uwagę jego siłę i czas działania oraz zdolność do penetracji poprzezrogówkowej:

Siła działania

•    Hydro ko rtyzon (Ophticor H [gutt], Hydrocortisonum ophtalmicum 1% [ung.])

•    Prednizolon (Prednizolonum 0,5% [gutt.]) 4 x silniejsze działanie od hydrokortyzonu,

© Deksametazon (Dexamethasone 0,1% [gutt.]) 25 x silniejsze działanie od hydrokortyzonu,

© Fluorometolan (Flarex, Flucon [gutt.]) 40 x silniejsze działanie od hydrokortyzonu.

Trzeba jednak zawsze zwracać uwagę na stężenie substancji czynnej ! np. preparat zawierający 1% prednizolon zastosowany miejscowo wykazuje zbliżone działanie przeciwzapalne do 0,1% deksametazonu [choć właściwości leczące deksametazonu są wyżej oceniane]).

Czas działania

To zagadnienie odnosi się przede wszystkim do podspojówkowego stosowania steroidowych leków przeciwzapalnych. Orientacyjny czas działania steroidowych leków przeciwzapalnych podanych podspojówkowo:

© Prednizolon - 24 do 48 godz.

® Triamcinolon - 2 do 3 tyg.

« Metyloprednizolon (Depo-Medrol j - 3 to 4 tyg. (stosowanie leków w formie depot niesie ryzyko powstania zapalnych płytek podspojówkowych)

•    Betametazon 3 do 4 tyg.

•    Deksametazon (Dexaveń) - 1-2 dni

T.M.