Urządzenie ZOR-4 stosuje się jako element powierzchniowego odprowadzenia wód opadowych z dróg pozamiejskich i z ulic na terenach nieskanalizowanych, jeśli prognozowane stężenia zawiesin ogólnych w wodach dopływających do urządzenia przekroczą wartość dopuszczalną: Zd > 50 mg/1.
Urządzenie ma skuteczność minimalną około 60%, a zatem przy Zd < 125 mg/1 może działać samodzielnie i nie wymaga współpracy z innymi urządzeniami oczyszczającymi.
Urządzenie ZOR-4 może być stosowane również jako skuteczne zabezpieczenie wód powierzchniowych i podziemnych przed skutkami nadzwyczajnych zagrożeń środowiska (np. przed skutkami wypadków z ciężarówkami-cystemami) pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej pojemności awaryjnej, uszczelnienia dna oraz wyposażenia odpływu w zastawkę lub szczelne zamknięcie.
Generalną zasadą kształtowania geometrycznego powierzchni zewnętrznej urządzenia jest naśladowanie naturalnych form rzeźby terenu, tak aby umiejętnie wkomponować je w krajobraz.
2.
Urządzenie ZOR-4 należy lokalizować w miejscu przewidzianym dla końcowego elementu lokalnego systemu odwodnienia powierzchniowego odcinka drogi, przy czym należy uwzględnić warunki spływu wód opadowych z jezdni, usytuowanie niewelety jezdni względem przyległego terenu i możliwości odprowadzenia wód do odbiornika. Z reguły lokalizacja urządzenia wymaga wydzielenia dodatkowego terenu przez miejscowe rozszerzenie pasa drogowego.
W przypadku konieczności instalacji bariery ochronnej zaleca się przesunięcie wewnętrznej krawędzi urządzenia poza teren zajęty pod barierę i odpowiednie uszczelnienie powierzchni terenu pod barierą.
Wybór lokalizacji urządzenia powinien uwzględniać możliwość dostępu do niego w celu wykonania prac konserwacyjno-remontowych i ewentualnie mechanicznego koszenia traw; zaleca się projektowanie dojazdowej drogi technologicznej o szerokości 2,5-3,0 m z końcowym odcinkiem położonym na dnie zbiornika.
3.
Podstawowymi elementami konstrukcyjnymi urządzenia ZOR-4 są:
a) sztuczne, owalne zagłębienie terenu z wyraźnie rozpoznawalnym dnem i skarpami,
b) umocnienie powierzchni dna stawu, w którym gromadzą się ścieki opadowe z drogi, gdzie osadzają się zanieczyszczenia i przez które w przypadku występowania podłoża gruntowego przepuszczalnego część wody infiltruje do gruntu.
Urządzenie ZOR-4 jest jednocześnie urządzeniem odwodnienia drogi i urządzeniem oczyszczającym. Zakłada się, że obliczeniowa woda spływająca na dno stawu częściowo wsiąka w podłoże gruntowe lub odparowuje, a jej nadmiar jest odprowadzony powierzchniowo przelewem w formie rowu lub ścieku. Dopuszcza się. aby najniższa część dna stawu nie była porośnięta trawą i żeby tworzyło się tam płytkie, bagniste zastoisko wody.
W okresie normalnej eksploatacji konieczne jest okresowe usuwanie osadów (namułów) gromadzących się na dnie stawu; zaleca się przyjmowanie zmechanizowanej technologii usuwania osadów przy użyciu specjalnych pojazdów.
199