śsżoakże po śmierci bliskiego przyjaciela, wydarzeniu, które bardzo przeżył, ponownie się do Kartaginy i tam założył szkołę retoryki. Następnie przybył do Rzymu, i stamtąd zaś udał się do Mediolanu. Tu odwiedził, cieszącego się wielkim autorytetem, | taobckiego biskupa Ambrożego, cenionego z racji jego kazań, traktatów teologicznych
i bmnów kościelnych. Do Mediolanu przybyła także jego matka Monika. Augustyn -!-•->? się dociekaniom filozoficznym, wyzwalając się tym samym od manicheizmu, do
f iterego się zraził. Najpierw skłaniał się ku sceptycyzmowi, a potem neoplatonizmowi.
Wszystkie te przygody intelektualne, lektura tekstów filozoficznych i Biblii, wpływ [ Łwfarna Ambrożego, rozmowy z wyznawcami chrześcijaństwa doprowadzają Augustyna db momentu zwrotnego w jego życiu. Zmienia swoje życiowe plany: rozstaje się z nielegalną t urną rezygnuje z zawodu nauczyciela retoryki, zamieszkuje wraz z przyjaciółmi, matką yuem w niewielkiej miejscowości Cassiciacum, w swego rodzaju wspólnocie religijnej, mszde w 387 r. przyjął razem ze swoim synem chrzest z rąk biskupa Ambrożego. W tym , SHcr.m roku umarła jego matka. Augustyn powrócił do Tagasty, tu założył z przyjaciółmi ■Hcfłnotę dla świeckich. Następnie przybył do miejscowości Hippo Regius (Hippony), jptjie najpierw miejscowy lud obwołał go kapłanem, a następnie z rąk biskupa Waleriusza UKrtmał święcenia kapłańskie. Po śmierci Waleriusza Augustyn został biskupem Hippony.
1 ■ Aaszał w tym czasie kazania, odbywał podróże, prowadził dysputy z heretyckimi ■■Dec katolicyzmu sektami: manichejczykami, pelagianami, donatystami, i zwalczał je
ii ii 11 piórem. Dożywszy 76 lat, umarł w 430 r. w Hipponie obleganej przez barbarzyński r ku Wandalów. Jego ciało najpierw zostało pochowane w Hipponie i szybko przeniesione
■■pierw do Sardynii, a około 725 r. do Pawii, gdzie grobowiec Augustyna znajduje się a: zfisiaj w bazylice św. Piotra.
■sma św. Augustyna są bardzo liczne, można je pogrupować w kilka kręgów Jdsatycznych:
a.i pisma filozoficzne: Przeciw akademikom - polemika z przedstawicielami Akademii ■ateńskiej, O życiu szczęśliwym, O nieśmiertelności duszy, O wielkości duszy, wolnej woli, O naturze dobra, Soliloquia - wewnętrzny dialog służący poznaniu tifeiBzy i Boga;
# pisma teologiczne: O pożytku wiary, Duch, a litera, O łasce i wolnej woli, 0 przeznaczeniu świętych, O Trójcy Świętej » najważniejsze dzieło teologiczne, Podręcznik JLi Wawrzyńca, Mowa o symbolu dla katechumenów;
ci pisma polemiczne, wymierzone przeciwko manichejczykom, donatystom:
}■ obyczajach Kościoła, Przeciwko manichejczykom komentarz do Księgi Rodzaju, wierze prawdziwej, O naturze dobra, O państwie Bożym - obszerne dzieło, bardzo popularne przez stulecia;
<a pisma moralno-ascetyczne: Chrześcijańska walka, Wartość małżeństwa;
„Biada mi, ja nawet nie wiem, czego nie wiem!".
(Wyznania, XI, 25)
W tym wyznaniu Augustyn nawiązuje oczywiście do słynnego zdania Sokratesa -- „wiem, że nic nie wiem". Jak należy rozumieć: to zdanie w przypadku jednego i drugiego filozofa?
Iluminowana stronica ze średniowiecznego wydania O państwie Bożym świętego Augustyna.
hS m^inikmt krpmU <mtfrW^f liii'*^ ■ JifrfłBMjiiijT Haupt ««
amafegaaf
eikautkyteliranitftM m,
umonI
i i «).i kucam .'•fazun pdittttbit euUSk -*AS»cŁi toutiitr mti Wrndr m łuniScm
»tw Vii»»rif nwik mcnmetufi
ig&M* Pm^imHtdciaautknepMt efitt trt u<t kU Urkjbwue tilac rknimf^ptutiu euteqn9'ómii)noHfek>etuiu fmk luęjtht* i
wimtt ftaUniii lt*m<UW nw M#fw «r
IH> MHK
yZiue teUet^tmtft tme -•*•»'
da ęutfiwtt Uąutlel* ty ■ btM«
tt*S£~XlZ.
cr*&e*‘ fam <htte U tayJtt 3. lajfuek »Y« *ftufwcU fuot -»*a-.c immt fśyUmo n &
«•#«*. li utaao*. AMM^lirb /łur rs»hh*» ĄMuii efbdm J fcay xy» >Atmer«rhdk i ^SSerWbttrttt^ I hffmtH kr- <k*te* I
109