Geografia turyzmu4

6. Zagospodarowanie turystyczna

6.1. RODZAJE ZAGOSPODAROWANIA TURYSTYCZNEGO

Obok walorów turystycznych, jednym z głównych czynników przyciągających t my.słów, jak również zapewniających im właściwe warunki wypoczynku, jest zagospodarowanie turystyczne. Trmin ten oznacza działalność mającą na celu przystosowanie środowiska geograficznego na potrzeby turystyki. Zdaniem O. Rogalewskiego |    7| na zagospodarowanie turystyczne składa się działalność:

•    mająca na celu ochronę i przystosowanie na potrzeby ruchu turystycznego walorów turystycznych;

•    zmierzająca do zapewnienia turystom możliwości dojazdu do obszarów, miejscowości i obiektów stanowiących cele wyjazdów turystycznych;

•    zmierzająca do zapewnienia turystom niezbędnych warunków egzystencji w miejscu lub na szlaku będącym celem podróży (głównie zaspokojenie potrzeb noclegowo-żywieniowych).

Ogólnie urządzenia składające się na zagospodarowanie turystyczne można podzielić na urządzenia: turystyczne (ich podstawową funkcją jest obsługa ucze-slników ruchu turystycznego) i paraturystyczne (ich głównym zadaniem jest zaspokojenie potrzeb związanych z innymi sferami życia społeczno-gospodarczego, a turyści korzystają z nich tylko jako jedna z wielu grup użytkowników). Złożoność elementów składających się na szeroko rozumiane (zgodnie z poglądami (). Rogalewskiego) zagospodarowanie turystyczne ilustruje tabela 7, w której przedstawiono strukturę zatrudnienia osób pracujących w usługach turystycznych.

Tuhchi 7. Zulnulnicnio w usługach turystycznych na Wyspach Cooka w 1984 r.

Usługi	Liczba zatrudnionych
liniale	304
Restauracje, bary	77	10,1
Transport lądowy	55	7,2
Transport lotniczy	22	2,9
Biuru podróży	40	5,2
Wyrób pamiątek	100	13,1
Sklepy wolnocłowe	21	2,7
Sklepy i. odzieżą	64	8,4
Inne unlugl	13	10,7
Razem	766	100,0

Rozbudowaną k lasy li kac jc zagospodmowanin turystycznego (nazywanego pi/ez amura „przemysłem turystye/nym”) podał A. Sessa |1983|, według klóregu /tisadnieznymi jego elementami są:

•    zasoby turystyczne:

zasoby przyrodnicze, zasoby antropogeniczne,

•    infrastruktura ogólna:

-    środki transportu,

-    infrastruktura społeczna,

- infrastruktura techniczna,

-    telekomunikacja,

•    urządzenia przyjmujące turystów (recepcyjne):

-    hotele, zajazdy, miasta i wsie,

-    ośrodki wypoczynkowe (tzw. kondominia),

-    obiekty zakwaterowania obsługi,

-    placówki gastronomiczne,

•    urządzenia rozrywkowe i sportowe:

-    obiekty rekreacyjne i kulturalne,

-    obiekty sportowe,

•    usługi związane z obsługą turystów:

-    biura podróży,

-    biura promocji hotelowej i miejscowej,

-    biura informacji turystycznej,

-    wypożyczalnie samochodów,

-    przewodnicy, tłumacze.

Oceniając tę klasyfikację, należy zwrócić uwagę na fakt, że A. Sessa zalicza do „przemysłu turystycznego” zarówno zasoby (nawet nie walory!) turystyczne, juk i urządzenia i usługi związane z zaspokajaniem potrzeb turystów. Łączenie lak in/iiych elementów jest błędne, nawet w przypadku, gdy operuje się terminem „przemysł turystyczny”. Co najwyżej - patrząc na problem z perspektywy ckomi miczncj - można łącznie traktować walory i zagospodarowanie turystyczne {uwn >n|iic, że stanowią one podaż turystyczną). Jednak, pomijając opisane wyżej za strzeżenia, podana klasyfikacja dobrze oddaje bardzo zróżnicowany charakter usług turystycznych, nie wykluczając usług tylko pośrednio służących turystom.

Z przytoczonej definicji zagospodarowania turystycznego wynika, żc służy ono zaspokojeniu potrzeb turystów. Tym samym można je traktować jako urządzenia, w których są świadczone usługi turystyczne obejmujące „wszystkie społecznie pożyteczne czynności służące zaspokojeniu materialnych i niematerialnych (duchowych) potrzeb turystycznych człowieka” |(ławorecki 1998, 23()|. Zdaniem W.W. Gaworcckiego |199H, 231-2331 cechami przewodnimi usług turystycznych jest: