Geografia turyzmu7

I U» ft /ii|mN|Mt<|jirowitnlt' lut yMycznc

wiedzanym przez turystów ccii (rum mogą być: PtnyJ (I >/.ieliiiea Łacińska), Praga (Starć Mćsto i Mała Struna), Wiedeń (rejon wewnątrz Kingu) lub Kraków (Stare Miasto), /daniem S. (ia/.illo |I981J, zajmującego sic lo/.inicszczeniem resturacji i barów w Quebeeu (Kanada), zwiększona koncentrat ja zakładów żywieniowych w najstarszej części miasta jest związana z obecnością zabytkowych budowli, atrakcyjnym pod względem krajobrazowym położeniem na wysokim brzegu rzeki Świętego Wawrzyńca, znaczeniem symboliczno-kulturowym oraz niepowtarzalną atmosferą, na którą składa się współwystępowanie na niewielkim obszarze licznych obiektów kulturalno-rozrywkowych, muzeów, galerii sztuki, eleganckich sklepów, siedzib dużych przedsiębiorstw, banków, hoteli itp.

Jedną z cech charakterystycznych dla współczesnej gastronomii w krajach wysoko rozwiniętych jest gwałtowna ekspansja w Europie i Ameryce Północnej zakładów oferujących potrawy kuchni etnicznych (narodowych). Początkowo były to głównie restauracje włoskie, francuskie i greckie (rzadziej hiszpańskie i węgierskie), nieco później pojawiły się restauracje i jadłodajnie z kuchnią arabską, turecką i północnoafrykańską (w Stanach Zjednoczonych restauracje meksykańskie) oraz chińską, natomiast w ostatnich latach można zaobserwować gwałtowny rozwój restauracji indyjskich, wietnamskich, indonezyjskich (zwłaszcza w Holandii), tajlandzkich i brazylijskich. Ich występowanie jest ściśle związane z dużymi skupiskami imigrantów (początkowo powstawały one w dzielnicach, gdzie były skupione mniejszości narodowe), aczkolwiek z racji egzotycznych potraw (często relatywnie tanich), oryginalnego wystroju wnętrz i dodatkowych atrakcji (muzyka, obsługa w strojach narodowych, możliwość nabycia wyrobów rękodzieła itp.) Ml one chętnie odwiedzane przez turystów. Obecnie w większych miastach eu-lopejskich i północnoamerykańskich restauracje i inne zakłady gastronomiczne specjalizujące się w daniach kuchni etnicznej są coraz częściej lokalizowane w dzielnicach centralnych i rejonach chętnie odwiedzanych przez turystów. Tak jest np. w Hadze (Holandia), gdzie kuchnia etniczna jest reprezentowana przede wszystkim w lokalach rozmieszczonych w historycznym centrum miasta oraz w położonej nad morzem turystyczno-uzdrowiskowej części dzielnicy Schevenin-gen (ryc. 12).

6.4. USŁUGI TRANSPORTOWE I KOMUNIKACYJNE

Transport i komunikacja są jednymi z głównych działów gospodarki i mają decydujący wpływ na jej funkcjonowanie, lecz w odniesieniu do sektora turystycznego zadaniem transportu jest zapewnienie turystom dostępu do odwiedzanych prze z nich miejsc. Obok linii kolejowych, szos, szlaków żeglownych (morskich i śródlądowych) oraz lotniczych, w obsłudze ruchu turystycznego ważną rolę odgrywają szlaki turystyczne (np. piesze, kajakowe), koleje linowe, wyciągi narciur-sku* iip. Poza szlakami, klóiymł pi/rmlcs/r/ają się turyści, na bazę komunikiicy|»»| składają się stacje i przystanki kolejowe ma/ autobusowe, porty morskie i rzt*czm\ n także lotniska.

Itilu-lii 16. Środki transportu wykorzystywano przez turystów niemieckich na poczi|!kii liii łl/lewlęt* <l/icsii|tych (%)

.Środek transportu	Urlopy krótkoterminowe (do 3 , dni)	Urlopy długoterminowe (ponad 4 dni)	Odwiedzanie krewnych i znajomych	Podróże w sprawach służbowych	Ruam
Samochód prywatny	51,:'"'	44 . ^	, 60	38	43
Samochód wynajęty	1	3 :	\2	4	2
Samolot rejsowy		■ r-;:^r	15	40	19
Sumolot czarterowy	3 '		5	6	14
1’ociug	10	$ :H'i	20	9	U
Autokar lub autobus	28	19	10	11	19 ^1
Prom morski	12		4	7	1
Siatek wycieczkowy	3		2	1	2

/mmIIo: C. Kuchlbauer [1993, 167],

I 'wnj'11: biutaniami objęte zostały osoby powyżej 15 lat, które mogły udzielić co najwyżej 2 odpowiedzi.

Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli 16 można zauważyć, żc po s/cY.cgólne rodzaje wyjazdów turystycznych i rekreacyjnych są związunc z wyko t/ystywaniem różnych środków transportu. Podczas wyjazdów krótkoterminowych t liartiklerystyczne jest np. korzystanie przez turystów z własnego samochodu om# autokaru lub autobusu, podczas gdy przy wyjazdach długoterminowych zmtc/enłe tych środków transportu maleje, wzrasta natomiast znaczenie przelotów samolotu mi czarterowymi i rejsowymi.

l)o połowy XIX w. turyści przemieszczali się przede wszystkim pieszo, kun nu (wierzchem lub wozami) i transportem wodnym. W okresie kilkudziesięciu nu •tlępnycli lat podstawowe znaczenie dla ruchu turystycznego miał transport kole |uwy, a poczynając od pierwszej dekady XX w. również transport drogowy, W la lach pięćdziesiątych coraz więcej turystów zaczęło korzystać z transportu lolni-* /ego. Przełomem było wprowadzenie do lotnictwa cywilnego samolotów z silnikami odrzutowymi (co pozwoliło skrócić czas przelotu i wydłużyło zasięg samolotu w). a następnie (w latach siedemdziesiątych) samolotów szerokokadlubowych, cu umożliwiło skrócenie załadunku i wyładunku bagażu na lotniskach oraz pozwoliło zabierać nu poklml więcej pasażerów. Zwiększono również liczbę miejsc pasażerskich w samolotach Wprowadzone jeszcze w l%7 r. samoloty Iłoeing 7.17