JAŻS'1
Zajmiemy się teraz problemem, czy wzrost świadomości spowodowany przez wycofanie nicosobowych projekcji, tj. integracja nieświadomych treści kolektywnych, wywiera jakiś określony wpływ na tgo-osobowość. Można by się bowiem spodziewać poważnego oddziaływania tego rodzaju, jako że zintegrowane treści kolektywne stanowią części jaźni. Ich asymilacja nie tylko poszerza zakres poła świadomości, lecz zrazu zwiększa także znaczenie ego, w szczególności wtedy, kiedy ego, jak to najczęściej bywa, przeciwstawia się nieświadomości bezkrytycznie. W takim wypadku ego zostanie łatwo pokonane i utożsami się z zasymilowanymi treściami kolektywnymi j tak np. świadomość mężczyzny ulegnie wpływowi animy, a nawet może zostać przez nią opętana.
Ponieważ omówiłem już w innym kontekście- dalsze skutki integracji treści nieświadomości, przeto mogę sobie zaoszczędzić powracania raz jeszcze do szczegółów tego procesu. Chciałbym tylko wspomnieć, że im więcej treści nieświadomości ego zasymiluje i im większe mają one znaczenie, tym bardziej zbliży się ono do jaźni, jeśli nawet jest to proces nieskończony. Stąd nieuchronnie musi dojść do inflacji ega', jeśli przez przyjęcie krytycznej postawy ego nic odse-
Rozdzbl ten powstał z rozprawy, która ukazała się w liranos-Jahr-buch 1948, Ziirich 1949.
• Die B&iskungen zuiischen dem Ich u/id dcm Unbeantsstcn, wyd. cyt.
7 Zgodnie z określeniem z 1 Listu do Koryntian. V, 2: Ittflati esti; (pephyńomcnca) el not: magia luctum habmstis (A wy unieśliście się pychą, zamiast ttbolewając... iid.). Odnosi się to do tolerowanego kazirodztwa
- matką.