PB170100

41

6. Klatka piersiowa

Zdjęcie klatki piersiowej jot najczęściej wykonywanym badaniem radiologicznym spośród etzystkkłl badań obrazowych. Jest ono również jednym i najważniejszych i najtrudniejszych badań - szczególnie dla nowicjuszy w radiologii, zwłaszcza będących samotnie na dyżurze w środku nocy w sytuacjach zagrożenia życia pacjenta. Logiczna analiza zdjęcia.klatki piersiowej (RTG KLP) jest wyzwaniem intelektualnym - tak jak dobry kryminał - i iui szczęście przynosi ona równic wiele rozrywki. Podstawowym warunkiem wstępnym prawidłowej analizy obrazu jest dobra znajomość anatomii radiologicznej oraz innych podstawowych objawów na zajęciu klatki piersiowej, Należy dobrze zapoznać się zarówno z anatomią I fizjologią organów klatki piersiowej, jak i czynnikami fizycznymi i optycznymi, które mogą wpływać na proces diagnostyczny (patrz rozdział 4). Ustawiczna nauka umiejętności analizy obrazu radiologicznego jest naturalnie warunkiem niezbędnym - na szczęście nie brakuje ciekawych zdjęć, na których można poćwiczyć. Jeżeli osiągniesz mistrzostwo w interpretacji zdjęć klatki piersiowej, przyniesie to pożytek w wielu dziedzinach - dla TWoich kolegów, na egzaminach i. co najważniejsze, pożytek dla Ttyoich pacjentów.

Oczywiście należy dobrze poznać wskazania do wykom-ma zdjęcia klatki piersiowej tr/eba być św udomym lego. co można zobrazować tą metodą (lab. 6.1). Diagnostyka ostrych stanów klatki piersiowej u pacjentów' po urazach zostah opisana w rozdziale 14 („Urazy").

6.1. Jak analizować zdjęcie klatki; piersiowej?

| Diagram klatki piersiowej

^Pwł Wre* na taka ważnych struktur anatomicznych wUncepnowaj.

Przede wszystkim ważne jest. by podchodzić do ano zdjęcia klatki piersiowej beż strachu - to jest analizami czarna magia. Po drugie, powinno się zawsze przesil 'sztywnych; lecz zdroworozsądkowych reguł kolęjti w analizie obrazu po to. aby niczego ważnego nie pc Na razie spróbuj przyjąć poniżej zaproponowany ■ i wypróbuj 8° ^w trakcie analizy zdjęcia klatki pienie niezawierająccgo żadnych nieprawidłowości (ryc. ó.li

Najpierw należy określić jakość zdjęcia

Czy została zastosowana prawidłowa dawka? Czy * naczynia płucne za sercem i poniżej obrysu przepony fi trzecia płuca, a poprzez to jedna trzecia zmian paiół; nych jest usytuowana w tej właśnie przesłoniętej lokali] cji)? Czy dobrze widzę naczynia w centralnej częścL wokół wnęki, czy też są zbyt ciemne, by móc je ocenić

Czy czas ekspozycji był wystarczająco krótki? Czy j serca jest naprawdę ostry? Serce jest najszybciej | jącąsię strukturą klatki piersiowej (poruszając się z: rającą dech w piersiach maksymalną prędkością 7 Ł mil na godzinę!).

Czy pacjent znajdował się w pozycji stojącej czy I cej? Czy widzę poziom powiel rze-płyn w żołądku |

6. Ic. ryc. 6.2a)? Czy łopatki rzutują się poza obszarer płucnych (iyc. 6.1, ryc. 6.2. pacjent w pozycji stoji Czy przyśrodkowy obrys łopatki rzutuje się |Kinad mi? Czy wymiar podłużny śródpiersia jest zmnięji i poszerzony (ryc. 6.3. pacjent w pozycji leżącej)?

Czy pozycja pacjenta była prawidłowa? Czy u kolczyste znajdują się dokładnie pośrodku, między w mostkuwo-obojczykowini (ryc. 6. Ic)? Czy przedni) części kostnej pierwszego żebra rzutuje się tuż ponad) mcm trzonu czwartego kręgu piersiowego (TH4) (iye.i

Czy pacjent nie poruszył się w trakcie ekspozycji w stanie wstrzymać oddech? Czy obrysy żeber I pra są ostre? Nic wszyscy pacjenci rozumieją używany prt język, nie wszyscy są w stanic zrobić to. o co ich pr

A teraz do dzieła - przeanalizuj zdjęcie! klatki piersiowej

Zanim zaczniemy właściwą analizę standardowego i cia klatki piersiowej, należy szybko zerknąć na imię, i

Jak analizować zdjęcie klatki piersiowej:

6.1

l»b. 6 i Sugestie odnośnie stosowania określonych metod diagnostycznych w obrazowaniu klatki piersiowej
Niespecyficzny ból w klatce piersiowej	RTG ftp	Komentarz We wstępnej fazie nie jest wskazane. Stosuje się jedynie do potwierdzenia diagnozy.
Infekcja górnych dróg	RTG KLP
oddechowych
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP) lub	RTG KIP	Jedynie w przypadku gdy objawy kliniczne uległy zmianie, gdy wystąpi stan zagrożenia życia w astmie lub leczenie zawiodło.
astma, padania kontrolne
Zapalenie płuc	RTG KIP	U większości pacjentów z pozaszjMtalnym zapaleniem płuc objawy radiologiczne wystąpią w 4 tygodniu. U palaczy, osób w podeszłym wieku. Osób z przewlekłą chorobą płuc objawy radiologiczne mogą wystąpić później. Jeżeli u pacjenta nie występują żadne objawy, nie ma potrzeby powtórnego wykonywania zdjęcia klatki piersiowej.
Zapalenia płuc, dorośli: badania kontrolne	RTG KLP	Jeżełi u pacjenta znikają wszelkie objawy kliniczne, nie ma potrzeby powtórnego wykonywania zdjęcia klatki piersiowej w przypadku pacjentów młodych i gdy brak w wywiadzie palenia papierosów. Jeżeli objawy kliniczne utrzymują się, a także u osób starszych i palaczy, zaleca się wykonanie powtórnego zdjęcia klatki piersiowej po 6 tygodniach.
Ostra infekcja w klatce piersiowej, dzieci	RTG KIP	Nie wskazane rutynowo. Zaleca się wykonanie wstępnego i powtórnego zdjęcia klatki piersiowej w przypadku utrzymujących się objawów klinicznych i symptomów lub też w przypadku ciężkiego stanu klinicznego dziecka. Dzieci mogą chorować na zapalenie płuc bez żadnych objawów klinicznych.
Ptyn w jamie opłucnej	RTG KIP USG TK	Mała ilość płynu może pozostać niezauważona, szczególnie na przeglądowym zdjęciu klatki piersiowej (PA). Wskazane. Pozwala ocenić konsystencję płynu oraz może stanowić kontrolę przy aspiracji płynu. TK jest czasami wskazane w celu dokiadnieiszego ofcradleniB lokalizacji, oceny charakteru płynu itp
KnMopłuoe	RTG KLP TK	Wskazane. Mi oraz projekcja boczna Jezefe wykonane zdpęoe nie wykazują odchyleń od normy, a knmopiuae jest nasion* lub nie jest związane z jednoczasową infekcją dróg oddechowych - niezbędne jest wykonanie dobrych badan. W połączeni z bronchnskopią Może pozwolić na wykryoe zman złośliwych niezdiagnozowanych na zdjęoech rentgenowskich i w bronchoskopa. jednak jest mato czule przy wykrywam subtelnych zmian błony śluzowej«podśłuzowej.
Obturacyjna choroba płuc	TK płuc o wysokiej rozdzielczości (HRCT High-rtsolution com-puted tomography)	HRCT może pozwolić na zobrazowanie zmian, które nie są ewidentne na zdjęciach RTG 1 pozwala na bardziej dokładne określenie zmian; można uzyskać cenne informacje na temat odwracalnosci choroby oraz rokowania.
Zawal mięśnia sercowego	RTG KLP	Pozwala na ocenę wielkości serca, zdiagnozowanie obrzęku płuc. współistniejącego guza, zapalenia opłucnej i zapalenia pluć
Zapatenie osierdzia lpt*kardńń), płyn w werku osierdziowym	Echokardiografu	Pozwala na ocenę Bójłd płynu, mozfawośd drenażu, rozwoju tamponady współistniejących patologa. Najlepsza metoda do badan kontrolnych
Choroba zasuwkowa	RTG KLP Echokardiografia MR	Do oceny wstępnej. Najlepsza metoda do kolejnych kontroli. Echokardiografia przezprzełykowa fl£E) może być niezbędna do oceny sztucznych zastawek. Przydatne w diagnostyce wrodzonych wad serca. Przeciwwskazane u widu pacjentów, u których wstawiono sztuczną zastawką sera*.
Naddimenio	RTG KLP Echokardiografia	Pozwała na ocenę wielkości serca oraz możliwych patologa wipóbtniaiącycK takich jak koarktaga aorty cbi zmszaene żeber przez naczynu krążenia obocznego. Najbardziej praktyczna z metod do oceny przerostu (hipertrofii lewej komory serca-

TłC - tomografia komputerowa; RTG KIP - zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej; MR - rezonans magnetyczny; PA - tylno-przednla; PET - pozytonowa emisyjna tomografia; TEE - echokardiografia przezprzełykowa;

USG - ultrasonografia.