10. PŁATNOŚCI W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM
1. rozliczenia gotówkowe - przekazanie należności w formie gotówki. Coraz mniejszy udział
w całości rozliczeń ze względu na tzw. pieniądz elektroniczny i różnego rodzaju ograniczenia w przywozie i wywozie gotówki w niektórych krajach.
2. rozliczenia bezgotówkowe - obecnie najbardziej popularna forma rozliczeń. W tej formie dominują rozliczenia dewizowe (dokonywane przy pomocy czeków, weksli, przekazów, etc.). Mniej popularne jest rozliczanie się przy pomocy towarów i usług (barter, clearing, transakcje samospłaty, etc.).
Podział rozliczeń ze względu na termin, w którym następuję regulacja zobowiązań:
1. rozliczenia natychmiastowe - płatność w momencie dostawy lub w niewielkim odstępie czasu
2. rozliczenia kredytowe - otrzymanie tzw. kredytu kupieckiego, czyli odroczenia terminu płatności
Podział rozliczeń ze względu na zakres ryzyka ponoszonego przez partnerów transakcji:
1. rozliczenia nieuwarunkowane - płatność nie jest uzależniona od spełnienia przez beneficjenta jakichkolwiek warunków. Do tej formy rozliczeń możemy zaliczyć płatność
w rachunku otwartym oraz przedpłatę, (w praktyce polecenie wypłaty i czeki).
2. rozliczenia uwarunkowane -dokonanie płatności jest uzależnione od spełnienia określonych warunków. Do tej formy należy zaliczyć inkaso dokumentowe oraz akredytywę dokumentową.
AKREDYTYWA
Akredytywa - pisemne zobowiązanie banku importera do wypłacenia eksporterowi należności w zamian za złożenie dokumentów reprezentujących towar. W rozliczeniach tego typu zleceniodawcą jest importer. Importer wpłaca on środki na poczet akredytywy. Jeżeli eksporter spełni wymagania dostanie należność. Dla importera akredytywa nie eliminuje ryzyka (niezgodność towaru),
Importer |
Eksporter |
pewność, że płatność nastąpi za takie dokumenty, jakie są wymienione w akredytywie, pewność kontroli bankowej przedłożonych przez eksportera dokumentów, importer nie musi płacić za towar, dopóki ten nie znajduje się efektywnie w drodze, stąd pewność co do realizacji wysyłki w uzgodnionym terminie. |
pewność otrzymania zapłaty, gdyż za zapłatę odpowiada bank otwierający sprzedając towar importerowi, w. Kredycie może uzyskać wcześniejszą zapłatę), może wykorzystać akredytywę jako środek płatniczy dla swoich dostawców i poddostawców, może, na podstawie akredytywy, uzyskać kredyty bankowe na sfinansowanie produkcji lub zakupu towaru |
Wady akredytywy:
Importer |
Eksporter |
blokuje swoje środki obrotowe musi zaciągnąć kredyt na otwarcie akredytywy ponosi koszty bankowe otwarcia akredytywy nie ma pewności, że eksporter wywiąże się ze swoich zobowiązań |
skomplikowany przebieg płatności koszty bankowe uciążliwość w opracowaniu i skompletowani u dokumentów |
Podstawowe rodzaje;
Akredytywę gotówkową - bank otwierający akredytywę zobowiązuje się do zapłaty gotówkowej po przedstawieniu wymaganych dokumentów, przedstawienie dokumentów musi nastąpić w terminie ważności akredytywy.
Akredytywa akceptacyjną - bank zobowiązuje się do akceptowania trat terminowych ciągnionych na bank przez eksportera i do zapłaty za nie (zgodnie z prawem wekslowym) w terminie wymagalności. W tym wypadku też występuje odroczona płatność, ale jednym z dokumentów, który musi przedstawić eksporter, jest trata terminowa wskazująca termin zapłaty.