7. CAŁKI NIEOZNACZONE 7.1 FUNKCJE PIERWOTNE Del. 7.1.1 (funkcja pierwotna)
Funkcja F jest funkcją pierwotną funkcji f na przedziale I, jeżeli
F' (x) = f (x) dla każdego x e I.
Uwaga. Nie każda funkcja ma funkcję pierwotną, np. funkcja f(x) = sgnx nie ma funkcji pierwotnej na przedziale (-1,1). Funkcja pierwotna funkcji elementarnej nie musi być funkcją elementarną, np.
_ 2 e* sin x t-
funkcje pierwotne funkcji: e *’,—,-, sin x2. VI + x~ nie są funkcjami elementarnymi.
x x
Niech funkcja F jest funkcją pierwotną funkcji f na przedziale I. Wtedy
a) funkcja G(x) = F(x) +C, gdzie Ce R, jest funkcją pierwotną funkcji f na przedziale I,
b) każdą funkcję pierwotną funkcji f na przedziale I można przedstawić w postaci F(x) + D, gdzie De R.
Powyższe twierdzenie mówi o postaci funkcji pierwotnych dla ustalonej funkcji. Funkcje pierwotne mają postać F(x) +C i tylko takie są funkcjami pierwotnymi.
Jeżeli funkcja jest ciągła na przedziale, to ma funkcję pierwotną na tym przedziale.
Niech funkcja F będzie funkcją pierwotną funkcji f na przedziale I. Całką nieoznaczoną funkcji f na przedziale I nazywamy zbiór funkcji
{F(x) + C: Ce F}.
Całkę nieoznaczoną funkcji f oznaczmy przez j f(x)dx lub krótko J f .
Uwaga. W dalszej części będziemy opuszczali nawiasy klamrowe w definicji całki nieoznaczonej. Działania na całkach nieoznaczonych oznaczają działania na funkcjach pierwotnych reprezentujących te całki. Równość całek nieoznaczonych oznacza równość odpowiednich funkcji pierwotnych reprezentujących te całki.
Niech funkcja f ma funkcję pierwotną na przedziale I. Wtedy
J f(x)dx = f(x) dla każdego xe I.
Uwaga. Powyższą równość należy rozumieć w ten sposób, że po lewej różniczkujemy dowolną funkcję pierwotną reprezentującą całkę nieoznaczoną.
Niech funkcja f ma funkcją pierwotną na przedziale I. Wtedy