5. Po projekcji nauczyciel:
• pyta uczniów o wrażenia i prosi o nazwanie własnymi słowami tego, co spotkało polskich oficerów wiosną 1940 r.; zapisuje na tablicy wszystkie propozycje; następuje krótka dyskusja ukierunkowana przez nauczyciela na pozostawienie pojęć o najodpowiedniejszym charakterze, np.: bezprawie, zbrodnia, mord, ludobójstwo;
• wyjaśnia, że miejscami mordu na Polakach w ZSRS były - obok Katynia - Charków i Kalinin (Twer), a miejscami pochówku - Piatichatki i Miednoje (w tym celu może posłużyć się zdjęciami [zdjęcia nr 89(285), 96(304)]);
• wspomina o Polakach zamordowanych w miejscach do dzisiaj nieznanych (wymienia jako przypuszczalne lokalizacje Kuropaty i Bykownię [zdjęcia nr 98(316), 97(315)];
6. Okoliczności i skutki ujawnienia zbrodni katyńskiej (problemy do pracy grupowej); uczniowie w grupach
analizują otrzymany materiał źródłowy i wyciągają z niego wnioski zgodnie z podanymi instrukcjami; po
upływie wyznaczonego czasu (ok. 15 min) sprawozdawcy grup przedstawią efekty pracy na forum klasy:
• grupa I: propagandowe działania niemieckie - analiza komunikatu radia niemieckiego i plakatu niemieckiego (rozważane kwestie: okoliczności odkrycia przez Niemców grobów katyńskich oraz cele, dla których ujawnili mord katyński i nadali mu rozgłos) - Materiały dla ucznia, Dokumenty zbrodni, kłamstwa i walki o prawdę, materiał nr 30; zdjęcie nr 62(229);
• grupa II: stanowisko ZSRS - analiza komunikatu sowieckiego - Materiały dla ucznia, Dokumenty zbrodni, kłamstwa i walki o prawdę, materiał nr 31;
• grupa III: wykorzystanie „sprawy katyńskiej” przez Stalina do zerwania stosunków dyplomatycznych z Polską (pismo ministra spraw zagranicznych ZSRS Wiaczesława Mołotowa do ambasadora RP w Moskwie Tadeusza Romera - Materiały dla ucznia. Dokumenty zbrodni, kłamstwa i walki o prawdę, materiał nr 35);
• grupa IV: stanowisko aliantów zachodnich - kwestia dystansu wobec zbrodni katyńskiej (Materiały dla ucznia, Dokumenty zbrodni, kłamstwa i walki o prawdę, materiał nr 38);
• grupa V: stanowisko polskie wyrażone w broszurce Delegatury Rządu na Kraj (Materiały dla ucznia, Dokumenty zbrodni, kłamstwa i walki o prawdę, materiał nr 37).
Wypowiedzi przedstawicieli grup.
7. Podsumowanie, wnioski - pod kierunkiem nauczyciela:
• Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat tragicznego piętna, jakim odcisnęła się polityka władz sowieckich na najnowszych dziejach Polski oraz znaczenia kłamstwa katyńskiego i zmagań o prawdę o Katyniu dla zachowania polskiej tożsamości.
8. Praca domowa:
Napisz, jakie były przyczyny wydania przez Stalina decyzji o wymordowaniu oficerów polskich. Porównaj cele polityki Stalina i Hitlera wobec elit społeczeństwa polskiego.