3833474749

PRZEGLĄD GÓRNICZY 2011

przemysłowych (do nieprzemysłowych) nieco się zmniejszyło -jednak gospodarka zasobami nadal pozostała w znacznym stopniu rabunkowa i pozbaw iona - ze strony WŁAŚCICIELA ZŁÓŻ - elementarnej kontroli w zakresie jej ekonomicznej zasadności.

Twierdzę, że w górnictwie - zwłaszcza węgla kamiennego - nie jest możliwe racjonalne planow anie działalności inwestycyjno-produkcyjnej i racjonalne gospodarowanie zasobami bez symulacji komputerowej, opartej na sieciach zmodyfikowanych przez dr. Andrzeja Czyloka [1], Przy tym-i to jest istotne - warunkiem skutecznego stosowania tego rodzaju symulacji jest funkcjonow anie w kopalniach jednolitego, trójukładowego monitoringu ich wnętrza [24]! Dopiero łączne zastosow anie tych rozwiązań jest w stanie popraw ić skokowo jakość zarządzania [26], Słuszność tego poglądu potwierdzają prace badaw czo-w dtożeniow e Ośrodka Ekonomiki i Organizacji GIG (od 1975 roku funkcjonującego w COIG) przeprowadzone w latach 1965-5-1980 [27,28]. Nie zauważanie tego dorobku i ucieczka w teoretyczną „ niedookreśloność " [4] niczego nie rozwiązuje a jedynie konserwuje fatalny stan aktualny. Wyzw anie jest pilne i autentyczne - czeka na rzetelną dyskusję i skuteczne rozwiązania!!

6. Zamiast zakończenia

Wspomnieniową relację o tym jak w okresie ry nkowej transformacji - wdrożeniowa klęska dosięgała w szy stkie moje badawcze wysiłki - zakończę epizodem, który' miał miejsce, gdy już pisałem ten tekst. Otóż w jesieni 2008 r. - krótko po zaprzestaniu w kopalni „Bielszow ice" użytkowania systemu SRK - postanow iłem spraw dzić, czy jest jeszcze możliw ość ekshumowania systemu SPP.l. który od lat 90. osuwał się w zapomnienie. Języki, w któryeh by 1 oprogramowany dawno wyszły' z użycia, a instrukcje określające sposób zasilania systemu informacjami wsadowymi uległy dezaktualizacji. Narady, które przeprowadziłem z uczestnikami dawnego zespołu dr. Andrzeja Czyloka - głównie z dr. inż. Antonim Madejskim, mgr. inż. Tomaszem Kujawą, dr. Czesławem Dzedzejem oraz głównym programistą sy stemu SRK mgr. Lechem Lisakiem - wykazały, że taka możliwość istnieje.

Zachowały się niektóre wewnętrzne dokumentacje... notatki... i wiedza członków dawnego zespołu. Oznaczało to, że wciąż jest jeszcze szansa na stosunkow o szybkie przygotowanie do wdrożenia do praktyki zarządzania inicjalnej wersji systemu SZP - co stworzyłoby dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju metody symulacyjnego planowania podziemnej eksploatacji złóż i klasyfikowania zasobów do eksploatacji na podstawie skomputeryzowanej oceny ich ekonomicznej efektywności. Postanowiłem więc wykorzystać tę wyjątkową możliwość i ponow ić wystąpienie o sfinansowanie prac nad systemem SZP z centralnego fimduszu badań. Aby tym razem uzyskać zgodę Kompanii Węglowej na zajęcie w tym projekcie pozycji jednostki wdrażającej¹' - zwróciłem się do Naczelnego Dyrektora GIG profesora Józefa Dubińskiego z prośbą o doprowadzenie do rozmowy w tej spraw ie na najwyższym szczeblu.

Do wspólnej wizyty u Prezesa Zarządu Kompanii Węglowej, mgr. inż. Mirosława Kugiela, doszło 20 stycznia 2009 r. W notatce przygotowanej na to spotkanie, precyzowałem podstawowy zakres przewidywanych prac 9 Poprzednia próba [30].

i proponowałem skład zespołu realizującego. Czas realizacji określiłem na 15-5-20 miesięcy, a całkowity koszt na około 750-5-950 tys. zł. w ty m na umowy o dzieło z zasadniczym zespołem wykonaw czym, około 250-5-300 tys. zł (zależnie od ostatecznego spiecyzow ania zakresu prac i liczebności zespołu wykonawczego, wspólnie z przedstawicielem Kompanii).

Na wstępie zreferowałem istotę propozycji. Dalsza rozmowa dotyczyła głównie warunków pomyślnej realizacji przewidywanych prac. Odnośnie do propozycji wdrożenia w Kompanii systemu SRK - który' miał zapew niać informacyjny wsad do systemu SZP - Prezes zauważył, że kopalnia ..Bielszowice” zrezygnowała ze stosowania tego systemu. Gdy zwrócił uwagę na wzrost zagrożeń górniczych występujący w raz z pow iększaniem głębokości eksploatacji - a ja wskazałem na konieczność szerszego stosowania podsadzki hy draulicznej - stwierdził, że koszt podsadzki jest bardzo wysoki. Zauważył też, że w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym górnictwo zmierza do likw idacji - podobnie jak w Zagłębiu Ruhiy.

Notatkę z propozycjami Instytutu pan Prezes zatrzymał... i to był jedyny rezultat tej wizyty.

Kończąc dmgą część wspomnieniowej relacji zapoczątkowanej w' numerze 1-5-2/2010 Przeglądu Górniczego - ponawiam zaproszenie do dyskusji. Nie tracę nadziei, że wśród decy dentów odpowiedzialnych za funkcjonow anie gómictw a węgla kamiennego (na poziomie sektora. ..Spółek...“ i kopalń) - oraz wśród pracow ników' nauk górniczych odpowiedzialnych za skuteczność, z jaką NAUKA wspiera działalność górnictw a - znajdą się pracownicy', którzy zechcą zabrać głos w dy skusji, do której namaw iam. Dążę do wyjaśnienia sprawy zasadniczej: Czy rozwiązania, które lansowałem i nadal bezskutecznie lansuję są odrzucane jako błędne, czy może są ignorowane z innych przyczyni Jeżeli są błędne to na czym polega błąd! Jeżeli są inne przyczyny - to jakie?

Nadal uważam, że zarówno kry tyczna ocena przebiegu ry nkowej transformacji górnictwa w ęgla kamiennego dokonanej w latach 1989-5-2009. jak uruchomienie omówionych wyżej prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych potrzebnych temu górnictwu - to problemy węzłowe wciąż aktualne. Od wysiłku włożonego w rzetelne rozpatrzenie tych problemów może w znacznym stopniu zależeć przyszłość nie tylko górnictwa węgla kamiennego.

Literatura

a) Publikacje autorskie

1.    Czytok A.: Szczególne przypadki analizy sieci i ich zastosowanie w górnictwie. Katowice GIG 1980 [rozprawa habililacyjnaj.

2.    Gralikowski K.: Perspektywy osiągania dużej koncentracji produkcji w eksploatacji z podsadzką hydrauliczną (koncepcja systemu). Prz. Gór. 1993 nr 7/8. Także materiały z sy mpozjum zorganizowanego w GIG. dnia 24.02.1993, Katowice GIG. luty 1993.

3.    Kamiński J„ Pionka A/., Supernak J„ Drabik G„ Zając M. i inni: Stoiskow e pomiary strat energetycznych przepływu mieszaniny dla potrzeb metody OG. Zestawienie wyników pomiarów w I półroczu 1990 r. Dokumentacja GIG w temacie 200F.01. Katowice, czerwiec 1990.

4.    KickiJ., Tadeusiewicz li.: Informatyka w górnictwie i nie tylko - gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? Kwartalnik Gospodarka Surowcami. Kraków, zeszyt specjalny nr 4, 2007 r.

5.    Lisowski A.: Przyczynek do zagadnienia kierunku urabiania w przodkach typu ścianowego (na tle analizy systemu Be-Ge). Zeszyty Naukowe AGH Górnictwo 1957 nr 4.