4130653866

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1992 1/4 PL ISSN 0033-202X

MARIA DEMBOWSKA

SPRAWY BIBLIOTECZNE H RZECZYPOSPOLITEJ — NADAL AKTUALNE (NA PODSTAWIE KORESPONDENCJI MARIANA ŁODYNSKIEGO

I ADAMA ŁYSAKOWSKIEGO)

Wybrane problemy bibliotekarstwa polskiego w latach 1925-1939 (na podstawie korespondencji dwóch wybitnych jego twórców M. Łodyńskiego i A. Łysakowskiego): sytuacja materialna bibliotek i bibliotekarzy, sprawy Biblioteki Narodowej, działalność Związku Bibliotekarzy Polskich, sprawy Przeglądu Bibliotecznego.

Problematyka bibliotekarstwa polskiego w latach 1918-1939 została omówiona obszernie w pracy Zofii Gacy-Dąbrowskiej Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej (Wrocław 1983). Autorka przedstawiła kolejno: ogólną charakterystykę bibliotek w badanym okresie, politykę biblioteczną, procesy biblioteczne, sprawy zawodu bibliotekarskiego, zagadnienia nauki o bibliotece. Przy końcu swojej książki (s. 240) Z. Gaca-Dąbrowska podkreśliła, że „dla rozwoju bibliotekarstwa w II Rzeczypospolitej największe [...] znaczenie miała działalność — tak praktyczna, jak i naukowa — wybitnych bibliotekarzy tego okresu”.

Do grona wybitnych bibliotekarzy należeli niewątpliwie Marian Łodyóski (Mł) i Adam Łysakowski (AŁ). We wrześniu 1992 r. mija dwudziesta rocznica śmierci pierwszego z nich i czterdziesta — drugiego, z tej więc okazji przypominamy tutaj krótko ich zasługi i przytaczamy wypowiedzi dotyczące spraw bibliotecznych w latach międzywojennych, opierając się na ich korespondencji z okresu 1925-1939.

Marian Łodyński (1884-1972), absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr filozofii w zakresie historii, rozpoczął pracę zawodową w Bibliotece Jagiellońskiej (1908-1919). Był twórcą, organizatorem i pierwszym dyrektorem Centralnej Biblioteki Wojskowej (CBW) i podległej jej sieci terenowych bibliotek wojskowych (1919-1933), wicedyrektorem Biblioteki Narodowej (1935-1938,