4130653813

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1992 1/4 PL ISSN 0033-202X

EMILIA MOSTOWICZ

MARKETING W DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK I OŚRODKÓW INFORMACJI

Marketing w działalności bibliotek i innych ośrodków informacje określanie misji tych placówek, segmentaqa rynku usług informacyjnych, kształtowanie usług, ustalanie odpłatności za nie, metody promocji i reklamy usług.

WPROWADZENIE

Biblioteki i ośrodki informacji naukowej to placówki usługowe, których misją jest świadczenie usług niematerialnych w celu zaspokojenia potrzeb użytkowników informaq‘L W krajach wysoko rozwiniętych organizacje usługowe tego typu w ostatnim dziesięcioleciu zaczęły stosować w swej działalności elementy marketingu. Powszechne wykorzystywanie marketingu w produkcji i usługach materialnych w takich krajach jak Stany Zjednoczone i Wielka Brytania spowodowało zainteresowanie pracowników bibliotek konceptami marketingowego podejścia do obsługi użytkowników informacji

Punktem wyjścia do stosowania strategii marketingowych jest traktowanie rzeczywistych i potenq'alnych użytkowników informacji jak rynku obejmującego segmenty — grupy osób o jednorodnych potrzebach informacyjnych. W dziedzinie badania tego rynku wiele bibliotek naukowych, zwłaszcza akademickich, ma już pewien dorobek.

Dzięki zastosowaniu marketingu we wspomnianych wyżej krajach niektóre biblioteki uczelniane, publiczne, medyczne i inne oraz ośrodki udostępniające bazy danych wprowadziły odpłatność za usługi, uzyskując znaczne pokrycie kosztów swej działalności.

Strategia marketingowa bibliotek zmierza ponadto w kierunku zmiany obrazu tych placówek w oczach otoczenia, pozyskania nowych użytkowników i uznania ze strony kierownictwa organizacji, w których działają, m.in. władz lokalnych. Jest to zgodne z tradycjami bibliotek naukowych i publicznych dążących do rozwijania dobrej współpracy z użytkownikami (public relations), badania czytelnictwa i potrzeb informacyjnych. Jednocześnie znacznie rozszerza horyzonty dotychczas prowadzonych przez biblioteki badań, uwzględnia się w nich bowiem te grupy społeczne, które nie korzystały dotąd z usług informacyjnych [13].