PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1992 1/4 PL ISSN 0033-202X
NAUKA O INFORMACJI
Maria Dembowska: Nauka o informacji naukowej (informatologia). Organizacja i problematyka badań w Polsce. Warszawa: Inst Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej 1991, 230 s. Informacja Naukowa, 1.
Szczęśliwym zbiegiem okoliczności nowa książka M. Dembowskiej ukazała się w wyjątkowo sprzyjającym dla czytelników momencie, bowiem prawie równocześnie znalazły się na rynku księgarskim inne jeszcze książki ważne dla zainteresowanych problematyką informacyjną1. Można mieć nadzieję, że dla dziedziny informacji naukowej nastały „lata tłuste”. Być może, dzięki coraz lepszym książkom o informacji, za kilka lat także praktyczna działalność informacyjna ulegnie korzystnym zmianom. Dla recenzenta jest to również pomyślna sytuacja, może bowiem omawianą książkę porównywać z innymi publikacjami pokrewnymi treściowo, a zbieżnymi co do miejsca i czasu publikacji.
Recenzowana książka M. Dembowskiej pokazuje dokonania lat 1949-1988. Czyni to poprzez charakterystykę procesu kształtowania się informatologii, opis organizacji i problematyki badań. Autorka prezentując swą książkę, pisze we wstępie: „Praca niniejsza jest pierwszą w naszym piśmiennictwie próbą szerszego ujęcia zagadnienia prac badawczych w dziedzinie informacji naukowej, prowadzonych w Polsce w okresie 40-lecia 1949-1988. Przedstawia genezę, rozwój zainteresowań badawczych, organizację, kierunki i problematykę badań, mających na celu doskonalenie praktycznej działalności naukowoinformacyjnej, omawia też prace dotyczące samej nauki o informacji naukowej (informatologii). Ogólnym pojęciem prace badawcze (naukowo-badawcze) objęto zarówno badania stosowane, o charakterze praktycznym, jak również prace teoretyczne koncepcyjne” (s. 15).
Z tak ujętych założeń książki wynika, że wszystko, co w dziedzinie informatologii powstało w omawianym 40-leciu i miało znaczenie nie tylko lokalne2, znalazło się w polu widzenia Autorki. Tym samym miało wpływ na ukształtowany przez nią obraz informatologii.
Nim przyjrzymy się bardziej szczegółowo wybranym fragmentom tego obrazu i spróbujemy ocenić go w całości, spójrzmy na ogólną strukturę książki M. Dembowskiej. Układ treści książki jest prosty i wygodny. Eksponuje najistotniejszy — problemowy punkt widzenia. Pozwala jednym rzutem oka na spis treści uchwycić kierunki badawcze informatologii. Są one ujawnione jako tytuły podrozdziałów głównego czwartego rozdziału, do którego nawiążemy nieco później.
Książkę otwierają trzy rozdziały: o charakterze wstępnym (1. Informatologia jako nauka praktyczna) i historyczno-organizacyjnym (2. Od praktyki do nauki, 3. Organizacja badań w dziedzinie informacji naukowej). Zajmują one łącznie ponad 50% głównego tekstu. Po wspomnianym już,
Np. M. Grabowskiej: Systemy on-ltne w bibliotekach. Warszawa 1992 oraz B. E Zybert Międzynarodowa i narodowa działalność informacyjna w zakresie edukacji Warszawa 1991.
3 Autorka pozostawiła poza polem swej uwagi .prace informacyjno-opisowe, omawiające działalność poszczególnych placówek informacji naukowej, robiąc jednak wyjątek dla opracowań o charakterze problemowym.'* (a. 15).