2. Aksjologia - refleksja nad wartościami. Zajmuje się:
1. genezy wartości
2. hierarchie wartości
3. relacje między różnymi typami wartości
Dzieli się na działy :
etyka - teoria wartości moralnych. Przedmiotem są: oceny moralne, problem dobra i zła itd.
III. Aksjologia {aksjos wartość) nauka o wartościach, ale nie o konkretnych, nauka o wartości jako wartości:
Onkologia wartości czym jest wartość, gdzie tkwi, co mamy na myśli, że coś posiada jakąś wartość, czym jest wfartość, czy piękno obrazu tkwri w obrazie czy w odbiorcy, czy pomiędzy
Epistemologia wartości poznawanie wartości, czym poznajemy wartość, czy poznajemy ją zmysłowo, emocjonalnie, czy rozumowo, czy też przez uczucia (tzw. emotywna teoria wartości)
Hierarchia wartości jaki jest porządek wartości, które wartości są ważniejsze od których, które stoją wyżej, a które niżej.
Rozstrzygnięcia podejmowane w 5 pozostałych działach są pochodną rozstrzygnięć w ontologii (zależą od ontologii). Np. jeżeli ktoś w ontologii jest spirytualistą to w aksjologii postawi na 1 miejscu wartości spirytualne, duchowe.
IV. Etyka (eticos - obyczaj) - nauka o moralności, o wartościach
Moralność - każdy czuje moralność, ale zdefiniować jest ją ciężko, jest to sumienie, dokonywanie wyborów. Jest to postępowanie wg pewnych wartości i zasad, względem innych ludzi. Moralność jest cechą istotnościową bytu ludzkiego. W moralności bardzo ważne jest wychowanie.
1. Etyka kodeksów - kodeksy w etyce wypływają z wartości (nie zabijaj - / wartości życia)
2. Człowiek jest zawsze moralny. Niemoralne jest krzesło, ale człowiek jest zawrze moralny (człowiek jest niemoralny tylko wrtedy, kiedy nie ma świadomości - np. kiedy śpi lub jest nieprzytomny, a także np. roczne dziecko).
Moralność istnieje między ludźmi w oparciu o w-artość i wynikające z nich normy, nakazy, zakazy.
V. Estetyka nauka o pięknie. Krytyk historii sztuki mówi o pięknie artystycznym, obiektywnie zawartym w dziele sztuki, a estetyk bada wartości estetyczne w kategoriach przeżycia wobec dzieła sztuki.
„Przeżycie, d/.ieh, wartość” Ingarden.
Piękno nie tylko tkwi w< dziele sztuki lecz. np. w krajobrazie itp. Estetyka zajmuje się właśnie takim pięknem w szerokim znaczeniu.
VI. Antropologia filozoficzna (antropos - człowiek) - wyciąg z filozofii uczyniony z uw agi na człowieka.
/. punktu widzenia metafizyki człowiek jest takim samym bytem jak krzesło, a w antropologii filozoficznej szukamy lego co nas dotyczy. Antropologia filozoficznej najbliżej jest do aksjologii i etyki.
VII. Filozofia społeczna (historiozofia; mądrość historii) - próba znalezienia w historii i teraźniejszości pewnych najbardziej ogólnych praw d, znalezienie odpowiedzi na pytanie czy historia toczy się wndle jakichś prawd, jakie są relacje między jednostką, a wielką masą i czy wielcy ludzie muszą się podporządkowywać prawom czy też to oni pchają praw'a, czy świat się rozwija cyklicznie itp.
Wykład 2
4 zasady (twierdzenia) metafizyki (2 pierwsze metafizyka dzieli z logiką):
1. zasada sprzeczności (zasada niesprzecznośd)- dana rzecz nie może jednocześnie posiadać i nie posiadać danej cechy