16420

D.    Henry Kissinger

-    wg niego przywracanie równowagi po upadku ZSRR potrwa wiele dziesięcioleci jego efektem będzie skomplikowany międzynarodowy twór; fragment ary z acja ładu światowego pozostanie w dialektycznym związku z integrującą globalizacją; państwaf zarówno małe jak i mocarstwa) będą musiały współpracować, jako że pewne problemy będą nie do rozwiązania przez poszczególnych aktorów sceny międzynarodowej.

E.    Zbigniew Brzeziński

-    w Wielkiej Szacl)ownic)i 1997) przedstawia porządek międzynarodowy jako spełniony pax Americana -..amerykański porządek światowy" wynikający z roli USA jako 1) regulatora sfery militarnej, 2) gospodarczą lokomotywę światową, 3) potentata teduiologicznego. 4) wiodącego wzorca kulturowego: cechami tego systemu mają być: systemy bezpieczeństwa zbiorowego, regionalna i globalna współpraca gospodarcza, konsensus jako metoda podejmowania decyzji; dla zachowania hegemonii USA potrzebna jest koalicja z państwami Europy, współpraca z Rosja i Chinami na „szachownicy Euroazji”

F.    Globalizacja, w ramach tego nurtu funkcjonują:

■    przeciwnicy globalizacji, wskazują przede wszystkim jej negatywne skutki; propagowanie stworzenia etyki globalizacji; badacze i analitycy zwracają uwagę iż wbrew tezom ideologów globalizacji, rola państw i rządu me zmniejsza się. ulega jedynie zmianie; globalizacji nie należy utożsamiać z uniwersalizacją- jej elementem jest także fragmentaryzacja i regionalizacja.

■    entuzjaści globalizacji, dostrzegają jedynie płynące z globalizacji pożytki - reprezentują ich rzadziej naukowcy i analitycy, częściej praktycy: przedstawiciele transnarodowych korporacji, globalnych mediów, instytucji handlowych i finansowychfwg RRugerrio - poprzedni szef YVTO - globalizacja = wzrost, rozwój oraz pokojowe, oparte na współpracy stosunki międzynarodowe; T.Friedman -Globalizacja to my” - o Ameryce)

-    łączy ich to, iż uważają globalizację za nieunikniona koiueczność

G.    intelektualna bezradność w opisie i analizie współczesnego porządku międzynarodowego

-    powszechny jest brak śmiałości w propagowaniu wielkich koncepcji: globalna poliardiia; anarchiczna struktura polityki międzynarodowej; wykluczenie możliwości pojawianie się światowego systemu bezpieczeństwa.

3. Ciągłość i zmiana w porządku nuędzynarodowyuni

Nie da się określić przyszłego porządku międzynarodowego. Bardzo trudno badać jest także i stan przejściowy, charakteryzujący się globalną merównowagą, na którą składają się nierównowagi cząstkowe.

Z drugiej strony, nie należy być nadmiernie pesymistycznym i poznawczo sceptycznym w stosunku do badania porządku międzynarodowego - pomimo wrażenia bezładu, w każdym porządku występują pewien zakres zorganizowania i wyróżnić można pewne wspólne cechy:

A.    państwa i zachodzące pomiędzy nimi oddziaływania pozostają podstawową formą społecznego życia międzynarodowego - społeczeństwa i narody identyfikują się z państwami, które wyrażają ich tożsamość, ma realizować ich potrzeby; globalizacja wpływa na rolę paiistwa. tworzy podmioty konkurencyjne, jednak należy pamiętać iż są podmiotami posiadającymi silna demokratyczną legitymizacje; paiistwa wciąż ulegają transformacjom.

B.    zjawisko mocarstwowości - zawsze będą istnieć mocarstwa o globalnym i regionalnym zasięgu; po upadku zimnowojennego porządku międzynarodowego funkcje mocarstwowości ulegają przeobrażeniom, mocarstwa więcej wnoszą niż wynoszą ze stosunków międzynarodowych, ich ismienie staje się coraz bardziej korzystne dla mniejszych państw.

C łączenie się państw w związki o rożnym zasięgu - dochodzi do pojawiania się organów ponadnarodowych, faktycznej integracji; działania państw staja się przewidywalne; dochodzi do powstawania coraz większej ilości międzynarodowych prawnych uregulowali.

W schematycznym ujęciu, porządek międzynarodow7 można przedstawić jako trzywarstwową całość:

a)    gospodarka światowa - jest względiue spójna, dynamizuje tendencje integracyjne.

b)    społeczność międzynarodowa - spina są stosunki polityczne.

c)    warstwa cywilizacyjno-kulnirowa - jest niejednorodna, sfragmentaryzowana, jest źródłem konfliktów, te trzy poziomy się wzajemnie przenikają wpływając na kształt współczesnego porządku międzynarodowego.