19344

trafią po męczeńskiej śmierci w walce z niewiernymi niż do życia doczesnego. Wynika to z głębokich rożnie, jakie dzielą cywilizację Zachodu i cywilizację islamu, rożnie zakorzenionych w systemach wartości.

□ konflikt w Iraku. Stany Zjednoczone podjęły, dość naiwną, próbę „demokratyzacji" Iraku w przekonaniu, że można wartości liberalne i demokratyczne „przeszczepić" na zupełnie odmienny kulturowo grunt. Spotkało się to ze zdecydowanym oporem wobec, narzucanych siłą, obcych i niezrozumiałych wartości. Inaczej mówiąc, doszło do „zderzenia cywilizacji".

7)Kraje na rozdrożu

w krajach „na rozdrożu'' występuje jedna dominująca kultura, która określa przynależność danego państwa do określonej cywilizacji, jednak przywódcy państwa chcą, aby znalazło się w obrębie innej. Do najważniejszych państw, w których podjęto próbę zmiany kręgu cywilizacyjnego, według Huntingtona należą:

-> Rosja - od czasów Piotra Wielkiego(1698,chęć unowocześniania państwa i zeuropeizowania go, 13 -> Piotr sprowadził do Rosji wielu zachodnich fachowców, a także posyłał na studia do Europy młodych Rosjan.

W czasie panowania Piotra powstała nowoczesna rosyjska marynarka wojenna Przeprowadził on wiele zmian w administracji państwowej,

•    Ustanowił kolegia-pierwowzory późniejszych ministerstw(zamiast dawniejszych prikazow)

•    Podzielił kraj na 50 prowincji

•    Wprowadził tabelę rang zarowno służbie wojskowej, jak i cywilnej

Dobrze przemyślaną reformę sposobu awansowania urzędników państwowych (sam pokazał, że można awansować dzięki osobistym zasługom. W ten sposob wykształciła się nowoczesna arystokracja pochodząca z nizin, np. A. Mieszków- najbliższy współpracownik Piotra I)

§ Był zwolennikiem merkantylizmu § Turcja - po reformach Kemala Ataturka;

Reformy przeprowadzone przez turecki rząd w latach 20. i 30. XX w. opierały się w głównej mierze na rozwiązaniach zachodnioeuropejskich, stąd też jednymi z pierwszych zmian było wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego (1925) oraz zastąpienie alfabetu arabskiego łacińskim (1928) i wprowadzenie dziesiętnego systemu miar i wag (1933). Ponadto reformami zostały objęte:

1.    ustrój polityczny - w 1922 zniesiono sułtanat pozostawiając jedynie urząd kalifa, jednak i on został wkrótce zlikwidowany. W 1923 r. oficjalnie proklamowano Republikę Turcji, kończąc tym samym ponad sześćsetletnią historię Imperium osmańskiego. W trakcie rządów Kemala Ataturka i jego następcy istniał system mono-partyjny, pomimo tego jednak odbywały się wybory parlamentarne. Od 1945 roku istnieje już system wielopartyjny;

2.    prawo - ustrój Turcji opierał się o konstytucje z 1921 r., do której w 1924 r. wprowadzono zmiany odpowiadające republikańskiemu systemowi rządów. W czasie rządów Republikańskiej Partii Ludowej zniesiono sądy islamskie ustanawiając sądownictwo oparte o wzorce europejskie. Także wzorując się na państwach europejskich, takich jak m.in. Włochy czy Szwajcaria dokonano w 1926 roku kodyfikacji prawa karnego, cywilnego i handlowego;

3.    gospodarka - prawdziwym wyzwaniem było zreformowanie tureckiej gospodarki opartej

w dużej mierze o eksport płodow rolnych, który w dobie wielkiego kryzysu zupełnie się załamał. Reformy oparte zostały o trzy filary:

•    równowagi bilansu handlu zagranicznego,

•    równowagi budżetowej,

•    równowagi inwestycyjnej.

Pomimo, iż wzorcem gospodarczym stał się ZSRR, który blisko wówczas współpracował z Turcją, to jednak uniknięto nacjonalizacji przemysłu i likwidacji prywatnej własności. Mimo to, poprzez kolektywizację rozdrobnionych gospodarstw, starano się przestawić rolnictwo na model towarowy. Duży nacisk położona na rozwoj sieci kolejowe, w tym celu w 1927 r. utworzono Tureckie Koleje Państwowe;

4.    zmiany społeczne - najistotniejszą zmianą, była laicyzacja państwa i postawienie na europejski model społeczny. Zniesiono obowiązywanie prawa religijnego, wprowadzono