20392

Paszkiewicz - Struktura teorii psychologicznych 2

Quine - przekonany, że „nie pojedyncze zdanie, lecz nauka jako całość konfrontowana jest z doświadczeniem. Całe dane pojęcie może sięgać do doświadczenia za pośrednictwem nie tylko bardziej szczegółowych (Jak w empiryzmie logicznym), ale I bardziej ogólnych" [pojęć] [oczywiście przeciwnik E.L.]

Ujęcie Quine'a „likwiduje rozdział między pojęciami obserwacyjnymi i teoretycznymi jako należącymi do nauki, z jednej strony, a ontologicznymi i epistemologicznymi jako należącymi do metafizyki, z drugiej."

Następna sprawa : problem racjonalności nauki :

Podział Reichenbacha :

-    analizy dokonywane w kontekście odkrycia (pytanie o genezę teorii)

-    analizy dokonywane w kontekście uzasadnienia (pytanie o uzasadnienie teorii)

[Różnica między powyższymi jest taka, jak między udowodnieniem, że teoria powstała, a udowodnieniem, że teoria jest słuszna - czyli różnica to duża]

Sam Reichenbach uważa, że nauka nie powinna zajmować się powodami wysuwania hipotez (analizą w kontekście odkrycia), ale powodami ich akceptowania (analiza w kontekście uzasadnienia). Jest to zwolennik epistemologii synchronicznej

Popper jest z kolei zwolennikiem epistemologii diachronicznej, czyli poglądami bliżej jest Paszkiewicz, chociaż nie odrzuca on logicyzmu. Uważa jedynie, że „Centralnym problemem epistemologii [...] jest problem rozwoju wiedzy".

Jak zakwestionowano logicyzm ?

1.    „Istnieje [...] obszar poznania przebiegający na innym niż świadomy poziomie”

2.    „Istnienie elementów „wiedzy ukrytej" obecnie jest w aktach posługiwania się stosowanymi nieświadomie, ukrytymi regułami także w tych obszarach, które traktowane były dotychczas jako domena logiki[...j"

3.    „Nie istnieje nic takiego jak logiczna metoda wpadania na nowe pomysły"

Podsumowanie problemu :

kontekst odkrycia uznaje autorka za irracjonalny, kontekst uzasadnienia - za racjonalny

Ważny (?) pogląd Kuhna :

Wyjaśnieniem i niejako racjonalnym uzasadnieniem kontekstu odkrycia, czyli tego, co Paszkiewicz uważa za irracjonalne, jest ADAPTACJA, tj. adaptacyjna funkcja nauki (teorii).

Koncepcja poziomów wyjaśniania

[Paszkiewicz myli poziomy wyjaśniania, a przynajmniej przedstawia je w nieco egzotyczny sposób], tj. za poziom najniższy uważa fakty obserwowalne, ale najbardziej abstrakcyjne, które tłumaczone są poziomami wyższymi, co raz to bardziej konkretnymi

Problem wg. Paszkiewicz : kiedy czasy się zmieniają i zmienia się „aparatura pojęciowa" [pojawiają się nowe terminy na skutek rozwoju nauki], to pomiędzy poziomami wyjaśniania powstałymi w różnych okresach czasowych „o wynikaniu dedukcyjnym nie może być mowy", [ponieważ nie ma zgodności terminów]