+ obóz "zagrożenie":
= człowiek może brać ewolucję organizmów w swoje ręce, a nie jest na to gotowy = Shinsheiver - niebezpieczne zniesienie bariery między Procayota a Eucaryota = możliwość przenoszenia wirusów Eucaryota przez Procayota i na odwrót - zeżrą nas bakteriofagi + obóz "potrzebne":
= głód na świecie, szczepionki, epidemie, terapie genowe, nowotwory = należy zabezpieczyć narzędzia tak, by nie były zagrożeniem + pierwsze normy & zakazy:
• znak biohazard (żółty z 3 czarnymi kółkami)
• specjalne stroje
• rękawy do manipulacji
• śluzy próżniowe
• kategorie laboratoriów 1, 2, 3, 4
> najlepsze w PL - Puławy, ale i tak nie najwyższej klasy
• komory laminarne
• sterylizacja
• odpowiednie narzędzia:
> szczepy E.coli KI2 - rośnie tylko w warunkach laboratoryjnych
> wektory nie mogą mieć genów patogennych (przegrają konkurencję z plazmidami dzikimi - poza laboratorium się nie rozmnożą)
+ możliwość wyposażenia bakterii w geny odporności -> chorujemy, brak odpowiedniego antybiotyku -> szukamy faga co je zniszczy + praca nad genami toksyn, jadów itp.
* na razie korzyści przeważają
* rośnie lawinowo liczba zgonów na choroby nowotworowe
- zanieczyszczenie środowiska
- wirusy, bakterie, plazmidy
* duży sprzeciw budzą GMO - rośliny lub zwierzęta transgeniczne
- odporne na insektycydy, fungicydy, zimno, choroby
- walory ekonomiczne (większa wydajność)
- bawełna, rzepak, pomidory, kukurydza, soja
- dochodzi do protestów
+ sejmiki województw głosują by zakazać uprawy GMO = zakaz w poznańskim i na podkarpacki
- na GMO bawełnie ucierpiały motyle - zakłócenie równowagi ekologicznej
INŻYNIERIA KOMÓRKOWA - manipulacje na poziomie komórek, a nie molekularnym
* ominięcie naturalnego procesu rozmnażania, który długo trwa (rośliny)
* u zwierzątek też możliwe dzieworództwo, partenogeneza, totipotencjałność komórek somatycznych
* wszystkie organizmy rozmnażają się płciowo i dają zygotę przez połączenie mejotycznych gamet o*i 9
* zygota dzieli się dając bardzo wiele kom. somatycznych
u człowieka 1 -> 10‘3
* każda generacja komórek somatycznych zawiera takie same jądra, geny, chromosomy (można odtworzyć kompletny organizm)
* toti potencja! nośę pozwala na manipulacje
* na roślinach - łatwiej manipulować (mniej skomplikowane tkanki i większa tolerancja na obcy materiał)
+ hodowcy storczyków - auksyny i inne hormony wzrostu, pożywka bogata w makro- i mikroelementy -> namnażanie roślin z fragmentów, kallusu
2