• Lockc uważał, źc ludzie w stanic natury nic byli jeszcze zdemoralizowani; pierwotny człowiek był istotą rozumną i chętnie podporządkowywał się prawu natury (prawo natury jest integralnie związane z naturą człowieka, a prawo to otrzymał w postaci praw podmiotowych)
• przyrodzone prawa człowieka, we Locke’a, to:
a prawo do życia
b prawo do zachowania swej własności C prawo do wolności d prawo do obrony przed krzywdą innych
• w stanie natury istniał odwieczny system moralny, który chronił jednostkę przed złem, jednakże ów stan był niepewny, anachroniczny (możliwość nadużyć praw natury), dlatego zdaniem Lockc’a, ludzie zdecydowali się na utworzenie rządu - ustanowienie organizacji państwowej
• postulował wolność wyznania, ale zakaz ateizmu
• dążeniem człowieka jest wolność
Bóg stworzył człowieka, świat i zna cel tego stworzenia, więc:
• Lockc miał zupełnie inny pogląd na umowę społeczną niż Hobbcs
• u Locke'a umowa społeczna składała się z dwóch aktów:
a najpierw umawiają się jednostki, powołując społeczeństwo
b a następnie dochodzi do umowy między społeczeństwem a władzą, co w konsekwencji doprowadza do powstania państwa
• zerwanie umowy z władzą nic niweczy, jak u Hobbcsa, samego społeczeństwa a liberalne państwo:
• umowa społeczna, zdaniem Locke'a, powinna przynosić społeczeństwu wymierne korzyści -utylitaiyzm (np. władza państwowa ma za zadanie umacniać naturalne i niezbywalne prawa jednostki)
• państwo przejęło od społeczeństwa jedynie jedno uprawnienie - możliwość karania „gwałcicieli" praw naturalnych (w ten sposób państwo zyskało prawo do stanowienia praw pozytywnych oraz ich egzekwowania - możliwość przymusu)
• suwerenetn jest społeczeństwo, które jest starsze od państwa
• państwo, zdaniem Locke’a, powinno jednostkom pozostawić swobodę działalności gospodarczej, politycznej i kulturalnej (państwo - „nocny stróż"), którą zarazem winno chronić
• Lockc sformułował podstawową ideę liberalizmu, a mianowicie zasadę indywidualizmu i tezy o prymacie praw naturalnych jednostki
• jego zdaniem, państwo jako stróż, nic może wtrącać się do sfery produkcji i wymiany, do życia religijnego, kulturalnego i społecznego (wszelkie partie, stowarzyszenia, korporacje, spółki mają prawo do pełnej autonomii)