27117

>    Konstytucje powstałe po 1 wojnie światowej: Weimarska (1919), Austrii (1920), Czechosłowacji (1920), marcowa (1931), konstytucje Rosji radzieckiej (1918, 1924, 1936);

>    Konstytucje powstałe... PQ. U wojuję światowej: Japonia (1946), Włochy (1947), Niemcy (1949)

>    Konstytucje państw wychodzących z systemu totalitarnego i komumstycżiie&o: Grecja (1957), Portugalia (1976), Hiszpania (1978), Chorwacja (1990), Litwa, Bułgaria, Rumunia, Macedonia Słowenia (1991), Estonia, Słowacja, Czechy (1992), Rosja (1993), Białoruś (1994), Ukraina (1996), Polska (1997), Albania (1998);

>    Nowe konstytucje państw o stabilnym systemie demokratycznym: Szwajcaria oraz Finlandia wprowadziły nowe ustawy zasadnicze w 1999 roku;

4.    Wspókzesne definicje konstytucji.

a)    akt prawa pisanego o najwyższej mocy prawnej w systemie prawnym danego państwa;

b)    akt określający podstawowe zasady ustroju państwa, regulujący ustrój naczelnych organów państwa, zakres ich kompetencji i wzajemne relacje oraz formułujący podstawowe prawa, wolności i obowiązki jednostki;

c)    akt uchwalany i zmieniany w szczególnej procedurze, trudniejszej niż procedura uchwalania czy zmieniania ustaw zwykłych

II. Cechy konstytucji jako usuwy zasadniczej,

1.    Konstytucja jako ustawa.

Konstytucja jest ustawą: uchwalana przez parlament, jest aktem normatywnym powszechnie obowiązującym, ma jednak szczególną treść, formę oraz moc prawną, dzięki którym nazywamy ją ustawą zasadniczą państwa.

2.    Szczególna treść konstytucji

Szczególna treść konstytucji polega na zakresie i sposobie regulowania materii. Zakres ten jest uniwersalny - współczesna konstytucja reguluje całokształt kwestii ustroju państwa (patrz I, 4, b).

W państwach złożonych konstytucja określa również relacje pionowe między władzą centralną a podmiotami lokalnymi. W państwach unitarnych ustrój władz lokalnych również jest regulowany przez konstytucję, ale w niewielkim zakresie. Wynika z tego, że nie ma - a przynajmniej nie powinno być - żadnej istotnej kwestii ustrojowej pominiętej przez konstytucję. Konstytucjonalizm niesie pewne standardy, takie jak ujęcie praw jednostki, których pominąć - zwłaszcza w Europie -się nie da.

Co do sposobu (głębokości) regulowania wyżej opisanego zakresu, to jest on różny w poszczególnych państwach. Konstytucja normować powinna zagadnienia o charakterze podstawowym, ale wybór zagadnień podstawowych ma zawsze charakter polityczny i zależy od specyfiki danego państwa. Zauważyć można, że konstytucje postkomunistyczne mają tendencje do rozwlekłości, co spowodowane jest doświadczeniami autorytarnymi.

Konstytucja z 2 kwietnia 1997 roku składa się z 243 artykułów ujętych w 13 rozdziałów (I -Rzeczpospolita; II - Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela; III - Źródła prawa; IV -Sejm i Senat; V - Prezydent, VI - Rada Ministrów i administracja rządowa; VII - Samorząd terytorialny; VIII - Sądy i trybunały; IX - Organy kontroli państwowej i oclirony prawa; X -Finanse publiczne; XI - Stany nadzwyczajne, XII - Procedury zmiany konstytucji; XIII - przepisy przejściowe i końcowe;)

3.

Szczególna forma konstytucji.