27417

Przysięga

-najczęstszy środek dowodowy; stosowany aZ do XIX w.

-wierzono, ze krzywoprzysięzca ryzykuje wiecznym potępieniem -początkowo jej nieprawidłowe złożenie skutkowało przegraną procesu, ale potem wprowadzono możliwość powtórzenia -pozwany składał przysięgę oczyszczającą, powód oskarżającą -prawo zwyczajowe rzadko zadowalało się przysięgą własną strony -z reguły do przysięgi wymagano od 2 do 72 współprzysięźników, którzy poświadczali wiarygodność strony i w razie przegranej płacili grzywnę -świadków dopuszczano początkowo tylko uczestniczących przy sporządzaniu aktu prawnego

-od XIII w. pod wpływem procesu rzymsko-kanonicznego także świadkowie przestępstwa

Ordalia

-występowały w prawie zwyczajowym germańskim, ale ich rangę podniósł Karol Welki

-były publicznym spektaklem - ich wynik oceniała komisja złożona z duchownego i przedstawicieli stron

-otoczenie wywoływało silną presję i nierzadko dyktowało własne warunki -dwustronne ordalia -tj. pojedynek, próba krzyża; jednostronne - tj. próba gorącej i zimnej wody, próba gorącego żelaza i próba poświęconego kęsa

-IV Sobór Laterański w 1215 r. zabronił stosowania ordaliów

Środki odwoławcze

-nadzwyczajną pomoc prawną mógł zapewnić król -prawo zwyczajowe wykształciło instytucję nagany wyroku - polegała na podważeniu wyroku przez jakiegokolwiek uczestnika postępowania sadowego i zaproponowaniu własnego - rozstrzygał pojedynek (przegrana=grzywna); z czasem naganę rozpatrywał inny sad, co przekształciło się w apelację

Proces inkwizycyjny

-procedurę inkwizycyjną prowadził Innocenty III w XIII w.

-procedurę inkwizycyjną jako jeden z pierwszych wprowadził Fryderyk II w Królestwie

Sycylii w XIII w. przeciw obrazie majestatu i herezji; dopuścił tortury

-procedura inkwizycyjną miała zapewnić ustalenie prawdy materialną

-kanoniczna wersja procesu inkwizycyjnemu przyznawała podsądnemu liczne gwarancje

procesowe, ale świeckie postępowanie ograniczyły je do minimum

Wszczęcie i przebieg procesu