Depositum - przechowanie
o Realny (skutek obligacyjny dopiero, kiedy wskazana rzecz składana jest na przechowanie), dwustronny nie równoczesny, nieodpłatny o Bonae fidei: actio depositi directa i contraria o Mogę tylko przechować.
Locatio conductio operis (dzisiejsza umowa o dzieło) oraz locatio conductio operarum (dzisiejsza umowa o świadczenie usług)
o Konsensualny, dwustronny równoczesny, odpłatny o Bonae fidei: actio locati i actio conducti
o Location conduction to struktura, w ramach której wyróżnia się lokatora I konduktora. Lokator to ten, który coś przekazuje innej osobie. Mogło to odnosić się albo do rzeczy (locatio conductio rei) albo mógł lokować jakiś materiał do wykonania jakiegoś dzieła, albo mógł lokować swoją osobę jako pracownika, który wykonuje proste prace. Struktura ogólna locatio conductio mogła służyć do różnych celów gospodarczych, o Rozróżnienie najmu rzeczy - korzystanie z cudzego dobra a najem dzieła - wszelkie postacie korzystania z cudzej pracy. Dopiero w pandektystyce wyróżnia się trzy rodzaje l.c. Locatio conductio mogło mieć różne funkcje gospodarcze.
■ L. c. rei - przekazanie rzeczy w zamian za obowiązek płacenia czynszu - w dzisiejszym prawie jego odpowiednikiem jest umowa najmu, umowa dzierżawy. Umowa dochodzi do skutku w chwili porozumienia stron. Musi być pieniądz. Stosowano argumentacje podkreślającą podobieństwo do sprzedaży. W odniesieniu do dzierżawy dostrzeżono specyfikę tej sytuacji i określono, że czynsz może być określny w ułamkowej części zbiorów. Taka sytuacja mogła nieść za sobą wątpliwości:
• Odpowiedzialność za wady przekazanej rzeczy - jeżeli ktoś sprzedał coś wadliwego, to są instrumenty chroniące kupującego. Ponadto przedmiot oddany w dzierżawę musiał być zdatny do korzystania z niego. Jeżeli nie był zdatny, to najemca mógł powstrzymać się od obowiązku płacenia czynszu. Istnieje także przypadek, kiedy wynajęta rzecz spowodowała szkodę np. wynajem cystern, które były dziurawe - strata ładunku. Odpowiedzialność zachodzi tylko, gdy działanie najemcy jest sprzeczne z dobrą wiarą, działanie podstępne tj. najemca wiedział o wadzie, ale ją zataił i to jest reguła. Jest też sytuacja szczególna, która dotyczy naczyń tzn. ten, kto oddaje w najem naczynie ponosi odpowiedzialność bez względu na to, czy wiedział o szkodzie czy nie.
• Zdarzenie losowe a wysokość czynszu - w skutek zjawisk niezależnych od najemcy lub wynajmującego najemca lub dzierżawca nie mógł korzystać z przedmiotu najmu albo nie osiągną oczekiwanych rezultatów. Np. dzierżawa gruntu rolniczego, traktowano jakkolwiek gruntu rolniczego była traktowana szczególnie. Ogólna zasada: zmiana losowa nie uzasadnia zmiany wysokości czynszu. Wyjątkiem były grunty rolnicze. W przypadku możliwości dzierżawy rolniczej istniało ustalenie