31857

8) tortury jako środek wymuszania winy przetrwały do poł. XVIII w. (w niektórych państwach do poł XIX w.)

1 Główne zasady nowożytnego procesu cywilnego w ujęciu historycznym:

1 Zasada jawności i ustności:

wprowadzona zostaje w konstytucjonalizmie XIX wieku

wynika to z tego, Ze rozprawy w sprawach cywilnych mają charakter publiczny - mimo Ze w sprawach cywilnych strony raczej wykorzystują pisma procesowe, to są zobowiązane do zgłoszenia swoich roszczeń przed sądem w formie ustnej 1 Zasada kontradyktoryjności:

w postępowaniu cywilnym strony prowadzące spór, same gromadzą materiał procesowy w celu wykazania faktycznych i prawnych podstaw dla żądań przedstawionych do rozstrzygnięcia sądu -» przeprowadzenie dowodów na poparcie roszczeń odbywa się z ich inicjatywy sąd nie moZe z urzędu wnioskować o dopuszczenie na rozprawie innych dowodów, niZ zgłoszone na stronie - ma jednak obowiązek wysłuchać drugą stronę - audiatur et altera pars 1 Zasada dyspozycyjności:

inaczej zasada rozporządza In ości - odpowiada autonomii woli stron w nawiązywaniu stosunków prawnych i swobodzie rozporządzania własnością - oznacza to, Ze strony mogą w każdej chwili zawrzeć ugodę - do czego sąd cywilny powinien je nakłaniać ne ultra petita partium - nic ponad Żądanie stron (sąd rozstrzyga, ale nie oskarża)

1 Zasada instrukcyjności:

mimo przyjęcia w ustawach cywilno-procesowych ogólnego założenia, Ze sąd jest w dużej mierze obserwatorem walki procesowej stron - to jednak sądowi zagwarantowane jest formalne kierownictwo procesem szczególne kompetencje sądu:

1)    sąd ma prawo brać udział w gromadzeniu dowodów - może żądać od strony wyjaśnień i przedstawienie dowodów na ich autentyczność

2)    może nawet dopuścić dowody niepowołane przez strony ale przeprowadzenie środka dowodowego z urzędu może być zarządzone tylko za zgodą stron (zasada instrukcyjności)

-* sąd może przeprowadzać na rozprawie dowód z własnej inicjatywy, jeśli dowiedział się o nim z oświadczenia stron lub z akt sprawy, ale wyłącznie za zgodą stron

1 Zasada prawdy formalnej:

sąd uznaje za prawdziwe zdarzenia, które za takie uznały obie strony - fakty przyznane przez drugą stronę nie podlegają postępowaniu dowodowemu

z kolei przy wyroku zaocznym - sąd w sytuacji, gdy ktoś się nie stawił na rozprawie - może uznać za prawdziwe oświadczenia zawarte w pozwie

1 Zasada koncentracji materiału procesowego:

jednym z głównych założeń nowoczesnych procedur cywilnych jest zapewnienie sprawnego załatwienia sporów i wyeliminowania przewlekłości procesu służyć temu miała zasada koncentracji materiału procesowego

przepisy umożliwiają więc sądowi odrzucenie środków dowodowych, gdy okaże się, że strony przytaczają je tylko w celu przedłużenia procesu

sąd może także dopuścić do przeprowadzenia kolejnych dowodów jeżeli uzna, że wszystkie okoliczności sporne został już wyjaśnione